Standardy Ochrony Małoletnich w 

Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i Rozwoju

1 

STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH 

w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i Rozwoju

Podstawy prawne: 

1. Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U. z 2021 r.  poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535) 

2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. poz. 1870) 

3. Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz  niektórych innych ustaw (Dz.U. 1606) 

4. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela  

(t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 984 ze zm.)  

5. Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 900)  

6. Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych  

(t. j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1781)  

7. Konwencja o prawach małoletniego (Dz.U.1991 r. nr 120 poz. 526) 8. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2012 r. poz. 1169) 

2 

Spis treści 

Rozdział 1 

Informacje ogólne 

1. Wprowadzenie 

2. Słowniczek pojęć 

Rozdział 2 

Standardy ochrony małoletnich 

Rozdział 3 

Zasady ochrony małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące w  Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i Rozwoju ( w skrócie TIPiR) 

1. Zasady zatrudniania pracowników w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i  Rozwoju oraz dopuszczania innych osób do kontaktu z małoletnimi. 

2. Zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi w Trójmiejskim  Instytucie Psychoterapii i Rozwoju. 

3. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internetu oraz  ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami z sieci. 

4. Zasady ochrony wizerunku małoletniego. 

5. Zasady ochrony danych osobowych małoletnich. 

Rozdział 4 

Zasady i procedury podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia krzywdzenia  lub krzywdzenia małoletniego 

1. Zasady i procedury podejmowania w sytuacji podejrzenia stosowania lub stosowania  przemocy domowej. 

2. Ścieżki postępowania w przypadku rozpoznania zagrożenia cyfrowego zaistniałego w  trakcie prowadzonych zajęć. 

Rozdział 5. 

Organizacja procesu ochrony małoletnich w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i  Rozwoju

1. Podział obowiązków związanych z realizacją „Standardów ochrony małoletnich”. 2. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu 

3 

 Trójmiejskiego Instytutu Psychoterapii i Rozwoju do stosowania „Standardów ochrony  małoletnich” oraz dokumentowanie tej czynności. 

3. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń podejrzenia lub krzywdzenia  małoletniego. 

4. Dokumentowanie zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich i  archiwizowanie wytworzonej dokumentacji. 

5. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniemu po ujawnieniu krzywdzenia. 6. Udostępnianie „Standardów ochrony małoletnich”. 

7. Zasady przeglądu i aktualizowania dokumentu „Standardy ochrony małoletnich”. 

Rozdział 1 

Informacje ogólne 

1. WPROWADZENIE 

Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz.U. poz. 1606) określiła warunki  skutecznej ochrony małoletnich przed różnymi formami przemocy. Wprowadzone zmiany  wskazują na potrzebę opracowania jasnych i spójnych standardów postępowania w sytuacjach  podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich. 

„Standardy ochrony małoletnich” są jednym z elementów systemowego rozwiązania ochrony  małoletnich przed krzywdzeniem i stanowią formę zabezpieczenia ich praw. 

Należy je traktować jako jedno z narzędzi wzmacniających i ułatwiających skuteczniejszą  ochronę małoletnich przed krzywdzeniem. 

W konstruowaniu „Standardów ochrony małoletnich” przyjęto następujące założenia: 

• w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i Rozwoju nie są zatrudniane osoby mogące  zagrażać bezpieczeństwu małoletnich, 

• pracownicy placówki potrafią zdiagnozować symptomy krzywdzenia małoletniego  oraz podejmować interwencje w przypadku podejrzenia, że małoletni jest ofiarą  przemocy, 

• podejmowane w placówce postępowania nie mogą naruszać praw małoletniego, praw  człowieka, określonych w statucie placówki oraz bezpieczeństwa danych osobowych, • małoletni wiedzą, jak unikać zagrożeń w kontaktach z dorosłymi i uczestnikami zajęć, • małoletni, korzystający z usług TIPiR wiedzą, do kogo 

zwracać się o pomoc w sytuacjach dla nich trudnych i czynią to mając świadomość  skuteczności podejmowanych w placówce działań, 

• rodzice poszerzają wiedzę i umiejętności z zakresu metod wychowania małoletniego  bez stosowania przemocy oraz potrafią go uczyć zasad bezpieczeństwa. 

4 

Ponadto przyjęto, że: 

• prowadzone w TIPiR postępowania na wypadek  

krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich są zorganizowane w sposób  zapewniający im skuteczną ochronę, 

• działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są  dokumentowane oraz monitorowane i poddawane okresowej weryfikacji przy udziale  wszystkich zainteresowanych podmiotów. 

Uwzględniając powyższe założenia niniejszy dokument określa standardy ochrony  małoletnich, stanowiące zbiór zasad i procedur postępowania w sytuacjach zagrożenia ich  bezpieczeństwa. Jego najważniejszym celem jest ochrona małoletnich przed różnymi formami  przemocy oraz budowanie bezpiecznego i przyjaznego środowiska w TIPiR. 

2. SŁOWNICZEK POJĘĆ 

Ilekroć w dokumencie „Standardy ochrony małoletnich” jest mowa o: 

1) małoletnim – należy przez to rozumieć każdą osobę do ukończenia 18 roku życia; 2) personelu – należy przez to rozumieć każdego pracownika Trójmiejskiego Instytutu Psychoterapii i Rozwoju, bez względu na formę zatrudnienia, w tym  inne osoby, które z racji pełnionej funkcji lub zadań mają (nawet potencjalny)  kontakt z małoletnimi; 

3) TIPiR – należy przez to rozumieć Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i  Rozwoju; 

4) rodzicu – należy przez to rozumieć przedstawiciela ustawowego  małoletniego  

pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą  rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako  przedstawiciel ustawowy małoletniego; 

5) opiekunie prawnym małoletniego – należy przez to rozumieć osobę, która ma za  zadanie zastąpić dziecku rodziców, a także wypełnić wszystkie ciążące na nich obo  wiązki. Jest przedstawicielem ustawowym małoletniego, dlatego może dokonywać  czynności prawnych w imieniu małoletniego i ma za zadanie chronić jego interesy  prawne, osobiste oraz finansowe; 

6) osobie najbliższej małoletniemu – należy przez to rozumieć osobę wstępną:  matkę, ojca, babcię, dziadka; rodzeństwo: siostrę, brata, w tym rodzeństwo  przyrodnie, a także inne osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie, a w  przypadku jej braku – osobę pełnoletnią wskazaną przez małoletniego; 

7) przemocy fizycznej – należy przez to rozumieć każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu przekroczenie granicy ciała małoletniego, np. bicie,  popychanie, szarpanie, itp.; 

5 

8) przemocy seksualnej – należy przez to rozumieć zaangażowanie małoletniego w  aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i  udzielić na nią świadomej zgody, naruszającą prawo i obyczaje danego  społeczeństwa; 

9) przemocy psychicznej – należy przez to rozumieć powtarzający się wzorzec  zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które  powodują u małoletniego poczucie, że jest nic niewart, zły, niekochany,  niechciany, zagrożony i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy  zaspokaja potrzeby innych; 

10) zaniechanie – należy przez to rozumieć chroniczne lub incydentalne  niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych małoletniego  przez osoby zobowiązane do opieki, troski i ochrony zdrowia i/lub respektowanie  podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w  rozwoju; 

11) przemocy domowej – należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające  się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste  członków rodziny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub  

gospodarujących, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo  utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w  tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a  także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą; 

12) osobie stosującej przemoc domową – należy przez to rozumieć osobę  pełnoletnią, która dopuszcza się przemocy domowej; 

13) świadku przemocy domowej – należy przez to osobę, która posiada wiedzę na te  mat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej. 

Rozdział 2 

1. STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH w Trójmiejskim Instytucie  Psychoterapii i Rozwoju 

Standard I. 

Małoletni, korzystający z oferty Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i Rozwoju, ich  rodzice/opiekunowie prawni i pracownicy TIPiR znają „Standardy ochrony  małoletnich”.

Dokument jest dostępny i upowszechniany. 

Wskaźniki realizacji standardu: 

1. Dokument „Standardy ochrony małoletnich” został opracowany, zgodnie z Ustawą  z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.  poz. 1606). 

2. Zapoznano z nim personel placówki, dzieci i młodzież korzystającą z jej usług  oraz ich rodziców/opiekunów prawnych. 

3. Dokument wprowadzono do stosowania w placówce. 

6 

4. Dokument udostępniono na stronie internetowej placówki: oraz w widocznym  miejscu w budynku placówki – tablica ogłoszeń 

5. Dokument został udostępniony w dwóch wersjach: wersji zupełnej oraz skróconej,  przeznaczonej dla małoletnich i zawierającej informacje dla nich istotne. 6. Informacje o treści dokumentu upowszechniane są również wśród rodziców w  trakcie konsultacji indywidualnych oraz w trakcie szkoleń prowadzonych dla  rodziców przez pracowników pedagogicznych placówki. 

7. Informacje istotne dla małoletnich zawarte w dokumencie upowszechniane są w  trakcie różnego rodzaju zajęć indywidualnych oraz zajęć grupowych  

organizowanych przez placówkę. 

8. Publikacja dokumentu spełnia wymogi Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom  ze szczególnymi potrzebami. 

Standard II. 

Personel współtworzy i gwarantuje bezpieczne i przyjazne środowisko 

 w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i Rozwoju 

Wskaźniki realizacji standardu: 

1. W TIPiR zatrudnia się personel po wcześniejszej  

weryfikacji w Krajowym Rejestrze Karnym, Rejestrze Sprawców Przestępstw na  Tle Seksualnym, a w przypadku stanowisk pedagogicznych dodatkowo w  Centralnym Rejestrze Orzeczeń Dyscyplinarnych. W przypadku zatrudnienia  obcokrajowców personel weryfikuje osobę w rejestrach karalności państw trzecich  w zakresie określonych przestępstw (lub odpowiadających im czynów  

zabronionych w przepisach prawa obcego) lub w przypadkach prawem  wskazanych poprzez oświadczenia o niekaralności. 

2. Właciciele Trójmiejskiego Instytutu Psychoterapii i Rozwoju określaj organizację, stosowanie i  

dokumentowanie działań podejmowanych w ramach procedur określonych w  dokumencie „Standardy ochrony małoletnich”. 

3. Pracownicy TIPiR są świadomi swoich praw oraz  

odpowiedzialności prawnej ciążącej na nich za nieprzestrzeganie standardów  ochrony małoletnich. 

4. W TIPiR prowadzona jest systematyczna edukacja 

wszystkich pracowników związana z problematyką ochrony małoletnich przed  krzywdzeniem, a w szczególności w zakresie: 

a) rozpoznawania symptomów krzywdzenia małoletnich, 

b) procedur interwencji w przypadku krzywdzenia lub podejrzenia  krzywdzenia, a także posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego, 

7 

c) dokumentowania podejmowanych działań związanych z ochroną  małoletnich, 

d) znajomości praw małoletniego, praw człowieka, 

e) znajomości zasad bezpiecznego przetwarzania udostępnionych danych  osobowych, 

f) odpowiedzialności prawnej za zdrowie i życie powierzonych opiece  małoletnich, 

g) procedury „Niebieskie Karty” 

h) bezpieczeństwa relacji całego personelu z małoletnimi (w tym wiedzy o  zachowaniach pożądanych i niedozwolonych w kontaktach z małoletnimi). 

5. W TIPiRTi prowadzi się systematyczną diagnozę  

czynników ryzyka i czynników chroniących poczucie bezpieczeństwa małoletnich,  a w szczególności w obszarach: 

a) relacji między personelem placówki a małoletnimi, 

b) poczucia bezpieczeństwa psychofizycznego małoletnich, 

c) środowiska wsparcia udzielanego małoletnim (np. bezpieczeństwo  emocjonalne na zajęciach, poszanowanie odmienności, równość i  

sprawiedliwość w przestrzeganiu ustalonych zasad, podmiotowe  

traktowanie małoletnich). 

Standard III. 

 TIPiR oferuje rodzicom/opiekunom prawnym małoletnich informację oraz edukację w  zakresie wychowania dzieci bez przemocy oraz ich ochrony przed krzywdzeniem i  wykorzystywaniem. 

Wskaźniki realizacji standardu: 

1. W TIPiR znajduje się tablica informacyjna  

rodziców, gdzie można znaleźć przydatne informacje na temat: wychowania dzieci  bez przemocy, ochrony dzieci przed przemocą i wykorzystywaniem, zagrożeń  bezpieczeństwa małoletniego w internecie, możliwości podnoszenia umiejętności  wychowawczych oraz dane kontaktowe placówek zapewniających pomoc i opiekę  w trudnych sytuacjach życiowych. 

2. Wszyscy rodzice/opiekunowie prawni małoletnich korzystający z oferty  TIPiR mają dostęp do obowiązujących w „Standardów ochrony małoletnich”  oraz znają procedury zgłaszania zagrożeń. 

3. TIPiR uzyskuje od rodziców/opiekunów prawnych 

małoletnich, korzystających z oferty placówki, informacje zwrotne na temat  realizacji „Standardów ochrony małoletnich”. 

8 

4. TIPiR umożliwia rodzicom/opiekunom prawnym  

małoletnich poprzez organizację warsztatów, szkoleń, konsultacji indywidualnych,  poszerzanie wiedzy i umiejętności związanych z ochroną małoletniego przed  zagrożeniami, w tym w internecie oraz z zakresu wychowania pozytywnymi  metodami wychowawczymi, bez kar fizycznych i krzywdzenia psychicznego  małoletniego. 

Standard IV. 

TIPiR zapewnia małoletnim równe traktowanie oraz przestrzeganie ich praw. 

Wskaźniki realizacji standardu: 

1. W ramach współpracy ze szkołami i placówkami oświatowymi TIPiR oferuje małoletnim edukację w zakresie praw małoletniego, człowieka oraz  ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem, poprzez  

prowadzenie zajęć: 

1. na temat ochrony przed przemocą oraz wykorzystywaniem, 

2. z zakresu profilaktyki przemocy rówieśniczej, 

3. na temat zagrożeń bezpieczeństwa dzieci w internecie. 

2. Małoletnim korzystającym z oferty TIPiR 

udzielana jest informacja, do kogo mają się zgłosić po pomoc i radę w przypadku,  gdy czują się krzywdzeni lub wykorzystywani. 

3. W TIPiR dostępne są dla małoletnich materiały  

edukacyjne z zakresu: praw małoletniego oraz ochrony przed zagrożeniami  przemocą i wykorzystywaniem seksualnym oraz zasad bezpieczeństwa w  Internecie (broszury, ulotki, książki). 

4. W TIPiR wyeksponowane są informacje dla małoletnich dotyczące  możliwości uzyskania przez nich pomocy w trudnej  

sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży. Standard V. 

Organizacja postępowania na wypadek krzywdzenia  

lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich zapewnia im skuteczną ochronę. Wskaźniki realizacji standardu: 

1. Precyzyjnie określono procedury interwencji personelu w sytuacjach krzywdzenia  lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego, tj. przemocy rówieśniczej,

9 

2. przemocy domowej, 

3. niedozwolonych zachowań personelu wobec małoletnich, 

4. zagrożenia cyfrowego. 

2. Postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego  nie może naruszać jego godności, wolności, prawa do prywatności oraz nie może  powodować szkody na jego zdrowiu psychicznym lub fizycznym (poczucie  krzywdy, poniżenia, zagrożenia, wstydu). 

3. W TIPiR ustalone są zasady wsparcia małoletniego  

po ujawnieniu doznanej przez niego krzywdy. 

4. W TIPiR wskazano osoby odpowiedzialne za  

składanie zawiadomień o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego,  zawiadamianie sądu opiekuńczego oraz osobę odpowiedzialną za wszczynanie  procedury „Niebieskie Karty”. 

5. W TIPiR wskazano osoby odpowiedzialne za  

przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenia mu  wsparcia. Informacja o osobach przyjmujących zgłoszenia jest upowszechniona na  stronie internetowej placówki oraz na tablicy ogłoszeń w budynku Instytutu. 

6. Podmioty postępowania uprawnione do przetwarzania danych osobowych  uczestników postępowania w sprawach krzywdzenia małoletnich przestrzegają  Politykę Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych, obowiązującą w  TIPiR (RODO). 

Standard VI. 

W TIPiR dba się o poczucie bezpieczeństwa małoletnich. 

Wskaźniki realizacji standardu: 

1. W TIPiR opracowano zasady zapewniające  

bezpieczne relacje między małoletnimi a personelem. 

2. W TIPiR określono wymogi dotyczące  

bezpiecznych relacji między małoletnimi na zajęciach grupowych, a w  szczególności zachowania niedozwolone. 

3. W TIPiR opracowano zasady korzystania z 

urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci internetowej oraz procedury  ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w sieci internet  oraz utrwalonymi w innej formie. 

10 

4. W TIPiR opracowano i wdrożono procedury  

ochrony małoletnich przed krzywdzeniem w sytuacjach: 

a) przemocy fizycznej, 

b) przemocy psychicznej, 

c) przemocy domowej, 

d) przemocy seksualnej, 

e) zagrożenia cyfrowego. 

5. W TIPiR opracowano i wdrożono procedurę  

„Niebieskie Karty”. 

6. Pracownicy TIPiR realizują plan wsparcia  

małoletniego po ujawnieniu doznanej przez niego krzywdy. 

Standard VII. 

Działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są  dokumentowane. 

Wskaźniki realizacji standardu: 

1. W TIPiR prowadzony jest rejestr spraw  

zgłaszanych i rozpatrywanych w związku z podejrzeniem lub krzywdzeniem  małoletnich. 

2. Osoby upoważnione do przyjmowania zgłoszeń związanych z krzywdzeniem  małoletnich składają oświadczenie o zachowaniu poufności i zobowiązane są do  zachowania bezpieczeństwa uzyskanych danych osobowych. 

3. W procedurze „Niebieskie Karty” stosowane są wzory Kart „A” i „B”. 

4. Obieg dokumentów w sprawach związanych z krzywdzeniem małoletnich określa  Instrukcja obiegu dokumentów w sekretariacie TIPiR

5. Zasady przechowywania ujawnionych incydentów lub zgłoszonych incydentów  lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego są zgodne z Instrukcją  

Archiwizacyjną. 

6. Dokonuje się szacowania ryzyka naruszeń bezpieczeństwa danych osobowych  oraz zasadności przyjętych technicznych i organizacyjnych środków ochrony. 

7. Dla czynności przetwarzania danych osobowych szczególnej kategorii  przetwarzania opracowano Karty rejestrów czynności przetwarzania. 

11 

Standard VIII. 

TIPiR monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi  zasadami i procedurami ochrony małoletnich. 

Wskaźniki realizacji standardu: 

1. Przyjęte zasady i realizowane procedury ochrony małoletnich są weryfikowane – przynajmniej raz na dwa lata. 

2. Do weryfikacji prowadzonej w TIPiR dokumentacji  

wykorzystywane są wnioski z kontroli „Standardów ochrony małoletnich” przez  uprawnione do kontroli podmioty zewnętrzne. 

3. Zasady monitoringu oraz termin, zakres i sposób kontroli  

określajawlasciciele TIPiR 

Rozdział 3 

Zasady ochrony małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące  

w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i Rozwoju 

1. Zasady zatrudniania pracowników w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i  Rozwoju oraz dopuszczania innych osób do opieki nad małoletnimi. 

1. Wlasciciele TIPiR przed nawiązaniem stosunku  

pracy, niezależne od podstawy nawiązania stosunku pracy (Kodeks pracy) oraz  terminu jej trwania uzyskuje informacje: 

a) w przypadku każdego pracownika, praktykanta z Krajowego Rejestru  Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV  

Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z  dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz.  172 oraz z 2022 r. poz. 2600), lub za odpowiadające tym przestępstwom  czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego, 

b) w przypadku zatrudnienia osoby na stanowisku pedagogicznym, w tym  praktykantów dopuszczonych do pracy z małoletnimi zaświadczenie z  

Rejestru Orzeczeń Dyscyplinarnych dla Nauczycieli, 

c) w przypadku zatrudnienia każdej osoby w TIPiR 

 i dopuszczenia praktykantów do kontaktu i opieki nad 

12 

małoletnimi z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z  dostępem ograniczonym; 

2. Nie jest wymagane przedstawienie zaświadczeń, w przypadku, gdy z  pracownikiem pedagogicznym jest nawiązywany kolejny stosunek pracy w tej  samej placówce w ciągu 3 miesięcy od dnia rozwiązania albo wygaśnięcia na  podstawie art. 20 ust. 5c poprzedniego stosunku pracy; 

3. Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pedagogicznych składają przed  nawiązaniem stosunku pracy pisemne potwierdzenie spełniania warunku: 

a) posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystania z praw  publicznych, 

b) że nie toczy się przeciwko kandydatowi postępowanie karne w sprawie o  umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub postępowanie  dyscyplinarne; 

4. W przypadku zatrudniania kandydata do pracy lub dopuszczenia do kontaktu z  małoletnimi osoby posiadającej obywatelstwo innego państwa jest on  zobowiązany do złożenia przed zatrudnieniem lub dopuszczeniem do kontaktu z  małoletnimi informacji z rejestru karnego państwa, którego jest obywatelem,  uzyskiwanej do celów działalności zawodowej związanej z kontaktami z  małoletnimi; 

5. W przypadku, gdy prawo państwa, którego obywatelem jest osoba, o której mowa  w pkt 4 nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej  związanej z kontaktami z małoletnimi, osoba ta przedkłada się informację z  rejestru karnego tego państwa; 

6. W przypadku, gdy prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja, o  której mowa w ust. 4–5, nie przewiduje jej sporządzenia lub w danym państwie nie  prowadzi się rejestru karnego, osoba, o której mowa w pkt 5, składa pracodawcy  oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie była prawomocnie  skazana w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom  określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207  Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu  narkomanii oraz, że nie wydano wobec niej innego orzeczenia, w którym  stwierdzono, iż dopuściła się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma  obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub  ustawy stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych  stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności,  związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem  porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją  innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi;

13 

7. Oświadczenia, o których mowa w pkt 6, składane są pod rygorem  odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający  oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści:  „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego  

oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności  karnej za złożenie fałszywego oświadczenia; 

8. Informacje, o których mowa w pkt 4 – 8, pracodawca utrwala w formie wydruku i  załącza do akt osobowych pracownika albo dokumentacji dotyczącej osoby  dopuszczonej do działalności związanej z wychowaniem, edukacją,  

wypoczynkiem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym,  uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z  opieką nad nimi; 

9. Informacje oraz oświadczenia, o których mowa w pkt 5 - 8, pracodawca dołącza  do akt osobowych pracownika albo dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej  do takiej działalności; 

10. Zatrudniani pracownicy, praktykanci przed rozpoczęciem pracy lub  dopuszczeniem do kontaktu z małoletnimi są zobowiązani do zapoznania się z  poniższymi dokumentami: 

• statutem placówki, 

• Regulaminem pracy, 

• Standardami ochrony małoletnich obowiązujących w TIPiR 

• Polityką bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych; 

11. Potwierdzenie zapoznania się z w/w dokumentami oraz oświadczenia o  zobowiązaniu się do ich przestrzegania składane są w formie pisemnej i  umieszczane w aktach osobowych. 

2. Zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi w Trójmiejskim  Instytucie Psychoterapii i Rozwoju 

2.1. Zasady ogólne: 

1. Pracownicy szanują godność każdego małoletniego korzystającego z oferty TIPir

2. Zapewniają im atmosferę bezpieczeństwa, dyskrecji, poszanowania ich praw. 

3. Zapewniają poufność w zakresie danych osobowych i wrażliwych, o których  informacje pozyskali w trakcie wykonywania swoich obowiązków. Są świadomi  szczególnej odpowiedzialności wynikającej z posiadania tego rodzaju wiedzy i  

14 

dążą do jej uzyskania jedynie w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla  wykonywania czynności zawodowych. 

4. Pracownicy dbają o bezpieczeństwo małoletnich podczas pobytu w TIPiR   Szanując autonomię małoletniego oraz jego rodziny.

5. Pracownicy wspierają małoletnich w pokonywaniu trudności. Pomoc ta  uwzględnia: umiejętności rozwojowe, możliwości małoletnich wynikające z  niepełnosprawności/ specjalnych potrzeb edukacyjnych. 

6. Pracownicy podejmują działania wychowawcze mające na celu kształtowanie  prawidłowych postaw małoletnich. Uznają, że pierwszymi i głównymi  wychowawcami małoletnich są ich rodzice. 

7. Zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi obowiązują wszystkich  pracowników i praktykantów. 

2.2. Zasady komunikacji z małoletnim 

Komunikacja budująca dobre relacje z małoletnimi 

Personel: 

1. Komunikuje się z małoletnimi w sposób konstruktywny, budujący relacje, a nie  hierarchię zależności oraz nieufność i wrogość. 

2. W komunikacji z małoletnimi zachowuje spokój, cierpliwość i szacunek. Okazuje  też zrozumienie dla ich trudności i problemów. 

3. Słucha uważnie małoletniego, udziela mu odpowiedzi adekwatnych do jego wieku  i danej sytuacji. 

4. Reaguje wg zasad konstruktywnej krytyki na każde obraźliwe, niewłaściwe,  dyskryminacyjne zachowanie lub słowa małoletnich oraz na wszelkie formy  zastraszania i nietolerancji wśród nich. 

5. Daje każdemu małoletniemu prawo do odczuwania i mówienia o swoich  emocjach, do wyrażania własnego zdania oraz prawo do bycia wysłuchanym przez  personel placówki. 

6. Nie zawstydza, nie upokarza, nie lekceważy i nie obraża małoletnich. 

7. Nie wyraża dezaprobaty wobec postępów w terapii w sposób obniżający poczucie  własnej wartości małoletniego. 

15 

Zakaz stosowania przemocy wobec małoletniego w jakiejkolwiek formie, w tym  nawiązywania relacji o charakterze seksualnym 

1. Kontakty personelu z małoletnimi nie łamią obowiązującego prawa, ustalonych  norm i zasad. Małoletni są sprawiedliwie traktowani. Pracownicy nie dzielą ich i  nie dyskryminują (ze względu na pochodzenie, poczucie tożsamości, wiek, płeć,  status materialny, wygląd zewnętrzny, wiedzę i umiejętności). 

2. Personel nie wykorzystuje wobec małoletniego relacji władzy lub przewagi  fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby). 

3. Personel nie stosuje żadnej formy przemocy fizycznej wobec małoletniego.  4. Personel nie stosuje żadnej formy przemocy psychicznej wobec małoletniego. 

5. Personel nie stosuje naruszających godność małoletniego wypowiedzi o podtekście  seksualnym, nie nawiązuje w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności  seksualnej, w tym: 

a) komentarzy na temat ciała/wyglądu/ubioru z podtekstem seksualnym;  dyskryminujących komentarzy odnoszących się do płci, 

b) wulgarnych lub niestosownych dowcipów i żartów, cmokania, itp., c) nie pisze do małoletnich wulgarnych lub dwuznacznych smsów, e-maili, d) nie publikuje żadnych prywatnych zdjęć ani innych informacji o  

małoletnich i ich rodzinach w osobistych mediach społecznościowych, np.  Facebooku, bez zgody zainteresowanych stron, 

e) nie wdaje się w prywatne rozmowy z małoletnim w mediach  społecznościowych, nie zamieszczać komentarzy i nie udostępnia zdjęć, w  jakimkolwiek podtekście lub kontekście erotycznym, które mogłyby  małoletniemu wyrządzić krzywdę. 

6. Personel nie narusza nietykalności osobistej małoletniego. Nie zachowuje się  wobec małoletniego w sposób niestosowny, np. nie dotyka, nie głaszcze, nie  poklepuje w sposób poufny, dwuznaczny w celu zaspokojenia własnych potrzeb  seksualnych. 

7. Nie zmusza małoletniego do odbycia jakiejkolwiek aktywności o charakterze  seksualnym. 

8. Nie prowokuje nieodpowiednich kontaktów z małoletnimi.

16 

9. Personel zachowuje szczególną ostrożność wobec małoletnich, którzy  doświadczyli krzywdzenia, w tym seksualnego, krzywdzenia fizycznego bądź  zaniedbania. Jeżeli ci małoletni podejmą próby nawiązania niestosownych bądź  nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi, personel reaguje z  wyczuciem, jednak stanowczo, a także pomaga im zrozumieć znaczenie  osobistych granic. 

10. Personel równoważy potrzebę wsparcia z prawem małoletnich do prywatności, np.  nie otacza małoletnich osobistą opieką, której nie potrzebują. 

11. Stale nadzoruje małoletnich, każdorazowo upewniając się, że warunki, w których  przebywają w placówce, są bezpieczne. 

Zasady nawiązywania kontaktu z małoletnimi w godzinach pracy, za pomocą kanałów  służbowych oraz w celach wychowawczych 

1. Kontaktując się z małoletnim personel traktuje go podmiotowo. 

2. Kontakt z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, nie może  wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. 

3. Co do zasady kontakt z małoletnimi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach  pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków personelu. 

4. Personel nie zaprasza małoletnich do swojego miejsca zamieszkania, nie spotyka  się z nimi prywatnie poza godzinami pracy. 

5. Personel nie nawiązuje kontaktów z małoletnimi poprzez przyjmowanie bądź  wysyłanie do nich zaproszeń w mediach społecznościowych. Nie kontaktuje się z  nimi poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail,  komunikatory, profile w mediach społecznościowych). 

6. Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z małoletnimi poza  godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy), a  

rodzice/opiekunowie prawni małoletnich muszą wyrazić zgodę na taki kontakt. 

7. Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli małoletni i  rodzice/opiekunowie małoletnich są osobami bliskimi dla członka personelu)  wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych  małoletnich, ich rodziców/opiekunów.

17 

3. Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi w Trójmiejskim  Instytucie Psychoterapii i Rozwoju 

3.1. Zasady bezpiecznych relacji między małoletnimi 

1. Małoletni mają prawo do przebywania w bezpiecznym środowisku. Personel  TIPiR chroni małoletnich i zapewnia im bezpieczeństwo. 

2. Małoletni uznają prawo innych małoletnich do odmienności i zachowania  tożsamości ze względu na: pochodzenie etniczne, geograficzne, narodowe, religię,  status ekonomiczny, cechy rodzinne, wiek, płeć, orientację seksualną, cechy  fizyczne, niepełnosprawność. Nie naruszają praw innych małoletnich – nikogo nie  dyskryminują ze względu na jakąkolwiek jego odmienność. 

3. Zachowanie i postępowanie małoletnich wobec kolegów/ innych osób nie narusza  ich poczucia godności/wartości osobistej. 

4. Małoletni mają prawo do własnych poglądów, ocen i spojrzenia na świat oraz  wyrażania ich, pod warunkiem, że sposób ich wyrażania wolny jest od agresji i  przemocy oraz nikomu nie wyrządza krzywdy. 

5. Kontakty między małoletnimi powinny cechować się się wysoką kulturą osobistą,  np. poprzez używanie zwrotów grzecznościowych typu proszę, dziękuję,  przepraszam; uprzejmość; życzliwość; poprawny, wolny od wulgaryzmów język;  wyrażanie sądów i opinii w sposób, który nikogo nie obraża i nie krzywdzi. 

6. Małoletni budują wzajemne relacje poprzez wzajemne zrozumienie oraz  konstruktywne, bez użycia siły rozwiązywanie problemów i konfliktów między  sobą. Akceptują i szanują siebie nawzajem. 

7. Małoletni okazują zrozumienie dla trudności i problemów kolegów/koleżanek. Nie  kpią, nie szydzą z ich słabości, nie wyśmiewają ich, nie krytykują. 

8. Bez względu na powód, małoletni nie mają prawa stosować z jakiegokolwiek  powodu słownej, fizycznej i psychicznej agresji i przemocy wobec swoich  kolegów i koleżanek. 

9. Małoletni mają obowiązek przeciwstawiania się wszelkim przejawom brutalności i  wulgarności, których są świadkami lub uczestnikami oraz informowania  pracowników placówki o zaistniałych zagrożeniach. 

10. Małoletni korzystający z oferty TIPiR znają 

obowiązujące w niej procedury bezpieczeństwa – wiedzą, jak zachowywać się w  

18 

sytuacjach, które zagrażają ich bezpieczeństwu lub bezpieczeństwu innych osób,  gdzie i do kogo dorosłego mogą się w szkole zwrócić o pomoc. 

3.2. Niedozwolone zachowania małoletnich w Trójmiejskim Instytucie  Psychoterapii i Rozwoju

1. Stosowanie agresji i przemocy, w tym cyberprzemocy wobec innych małoletnich. 

2. Stwarzanie niebezpiecznych sytuacji w placówce, np. przynoszenie ostrych  narzędzi, innych niebezpiecznych przedmiotów i substancji (środków  pirotechnicznych, łańcuchów, noży, zapalniczek), używanie ognia na terenie  placówki. 

3. Nieuzasadnione, bez zgody personelu opuszczanie sali. 

4. Celowe nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć organizowanych w  placówce. Celowe zachowania zagrażające zdrowiu bądź życiu. 

5. Uleganie nałogom, np. palenie papierosów, picie alkoholu. 

6. Rozprowadzanie i stosowanie narkotyków/ środków odurzających. 

7. Używanie wulgaryzmów lub inne niestosowne odzywanie się do osób  znajdujących się na terenie placówki. 

8. Celowe niszczenie lub szanowanie własności innych osób oraz własności  placówki. 

9. Kradzież/przywłaszczenie własności innych osób oraz własności placówki. 10. Wyłudzanie pieniędzy lub innych rzeczy od kolegów/koleżanek. 

11. Szykanowanie małoletnich lub innych osób w placówce z powodu odmienności  przekonań, religii, światopoglądu, płci, poczucia tożsamości, pochodzenia, statusu  ekonomicznego i społecznego, niepełnosprawności, wyglądu. 

12. Brak reakcji na niewłaściwe zachowania kolegów (bicie, wyzywanie, dokuczanie). 

13. Fotografowanie lub filmowanie zdarzeń z udziałem innych małoletnich bez ich  zgody. 

14. Upublicznianie materiałów i fotografii bez zgody obecnych na nich osób. 

19 

4. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internetu  oraz ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami z sieci. 

4.1. Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do Internetu 

1. Infrastruktura sieciowa placówki umożliwia dostęp do Internetu, personelowi.  Małoletni mają dostęp wyłącznie w trakcie badania MOXO i innych.  

2. Sieć jest monitorowana w taki sposób, aby możliwe było zidentyfikowanie  sprawców ewentualnych nadużyć. 

3. Rozwiązania organizacyjne na poziomie placówki bazują na aktualnych  standardach bezpieczeństwa. 

4. Na wszystkich komputerach z dostępem do Internetu na terenie placówki jest  zainstalowane i oraz systematycznie aktualizowane oprogramowanie  

antywirusowe i antyspamowe. 

4.2. Zasady korzystania przez małoletnich z telefonów komórkowych oraz innych  urządzeń elektronicznych 

1. Małoletni ma prawo korzystać na terenie placówki z telefonu komórkowego oraz  innych urządzeń elektronicznych zgodnie z ustalonymi w placówce zasadami. 

2. Przez pojęcie „telefon komórkowy” rozumie się także smartfon, urządzenie typu  smartwatch, itp. 

3. Przez pojęcie „inne urządzenia elektroniczne” rozumie się także tablet, odtwarzacz  muzyki, dyktafon, kamerę, aparat cyfrowy, słuchawki, itp. 

4. Małoletni przynoszą do placówki telefony komórkowe oraz inny sprzęt  elektroniczny na własną odpowiedzialność, za zgodą rodziców/opiekunów  prawnych. 

5. Placówka nie ponosi odpowiedzialności za zaginięcie lub zniszczenie czy kradzież  sprzętu, o którym mowa w pkt 4. 

6. Małoletni nie mogą korzystać z telefonu komórkowego oraz innych urządzeń  elektronicznych z dostępem do Internetu podczas zajęć w placówce, w których  uczestniczą. Małoletni ma obowiązek wyłączyć telefon. 

7. Na terenie placówki zakazuje się małoletnim filmowania, fotografowania oraz  utrwalania dźwięku na jakichkolwiek nośnikach cyfrowych.

20 

8. Zabronione jest nagrywanie zajęć psychoterapeutycznych oraz utrwalanie ich w  jakikolwiek sposób. 

9. Nagrywanie dźwięku i obrazu za pomocą telefonu, lub innych urządzeń jest  możliwe jedynie za zgodą osoby nagrywanej lub fotografowanej. Niedopuszczalne  jest nagrywanie lub fotografowanie sytuacji niezgodnych z powszechnie  przyjętymi normami etycznymi i społecznymi oraz przesyłanie treści obrażających  inne osoby. 

4.3. Zasady postępowania w przypadku naruszenia przez małoletnich zasad korzystania  z telefonów i innych urządzeń elektronicznych na terenie Trójmiejskiego Instytutu  Psychoterapii i Rozwoju

1. W przypadku powtarzającego się naruszenia przez małoletniego zasad używania  telefonów komórkowych na terenie placówki specjalista prowadzący zajęcia z  małoletnim informuje o tym fakcie rodziców/prawnych opiekunów małoletniego i  wspólnie z nimi ustala plan dalszego postępowania. 

5. Zasady ochrony wizerunku małoletnich 

1. Katowicki Instytut Psychoterapii uznając prawo małoletniego do prywatności i  ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku małoletniego. 

2. Wizerunek podlega ochronie na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie  cywilnym, w ustawie o prawie autorskim o prawach pokrewnych, a także na  podstawie ustawy o ochronie danych osobowych (RODO) – jako tzw. dana  szczególnej kategorii przetwarzania. 

3. Upublicznianie wizerunku małoletniego do 16 lat, utrwalonego w jakiejkolwiek  formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga wyrażenia zgody osoby  sprawującej władzę rodzicielską lub opiekę nad dzieckiem (wymóg art. 8 RODO). 

4. Osoba małoletnia powyżej 16 roku życia ma prawo do wyrażenia zgody  samodzielnie. 

5. Zgody, o których mowa w pkt 3 i 4 są wyrażane w formie pisemnej – wyraźne i  niedorozumiane. Zgody jw. są jednocześnie zgodami na rozpowszechnianie  wizerunku małoletniego wskazaną w art. 81 ustawy o prawie autorskim i prawach  pokrewnych. 

6. Rodzice/opiekunowie małoletniego lub małoletni powyżej 16. roku życia  wyrażając zgodę na upublicznienie wizerunku małoletniego, określają precyzyjnie  miejsca i kanały upubliczniania wizerunku, kontekst, w jakim wizerunek będzie  wykorzystany, a także okres upublicznienia. 

21 

7. Osoba wyrażająca zgodę otrzymuje klauzulę informacyjną o zasadach  przetwarzania danych osobowych w formie wizerunku małoletniego oraz jest  informowana przez osobę reprezentującą administratora danych osobowych o  przysługujących prawach, w tym prawie do wycofania zgody oraz innych, zgodnie  z art. 5 RODO. 

8. Jeżeli wizerunek małoletniego stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak  zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodziców/opiekunów lub  małoletniego powyżej 16 roku życia na utrwalanie wizerunku nie jest wymagana.  Zabrania się umieszczania informacji pozwalających ustalić tożsamość osób  ujętych na zdjęciu lub innej formie publikacji. 

9. Pracownikowi TIPiR nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania  wizerunku małoletniego (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu) na terenie instytucji  bez pisemnej zgody rodzica/ opiekuna małoletniego . 

10. Niedopuszczalne jest podanie przedstawicielowi mediów danych kontaktowych do  rodziców/opiekunów małoletniego. 

11. Pracownik TIPiR może wykorzystać w celach  

szkoleniowych lub edukacyjnych utrwalony materiał z udziałem małoletnich tylko  z zachowaniem ich anonimowości oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację  małoletniego, za zgodą dyrektora placówki. 

6. Zasady ochrony danych osobowych małoletnich 

1. W TIPiR wdrożono Politykę ochrony danych 

osobowych osób fizycznych oraz powołano Inspektora ochrony danych. 2. Dokumentacja RODO została opracowana zgodnie z wymogami rozporządzenia  Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/679 Europejskiego i Rady (UE) nr  2016/679 z 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z  przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich  danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie  danych) (Dz. Urz. UE L z 2016 r. 119, s. 1 ze zm.) oraz ustawy z dnia 10 maja  2018 r. o ochronie danych osobowych z uwzględnieniem zasad: 

a) zasady zgodności z prawem, rzetelności i przejrzystości, 

b) zasady ograniczenia celu przetwarzania danych, 

c) zasada minimalizacji danych, 

d) zasada prawidłowości danych, 

e) zasady ograniczenia przechowania danych, 

f) zasady integralności i poufności danych, 

g) zasady rozliczalności. 

22 

3. Osoby upoważnione do przetwarzania danych osobowych małoletnich i ich  rodziców/opiekunów prawnych posiadają upoważnienie do ich przetwarzania  danych osobowych na podstawie art. 6 i 9 RODO. 

4. Każdy pracownik posiadający dostęp do danych osobowych złożył pisemne  oświadczenie o znajomości i stosowaniu Polityki bezpieczeństwa przetwarzania  danych osobowych. 

5. Rodzice / opiekunowie prawni małoletnich są informowani o przetwarzaniu  danych osobowych małoletnich w formie klauzuli informacyjnej. 

6. Własciciel Trójmiejskiego Instytutu Psychoterapii i Rozwoju wdrożyli odpowiednie środki  

techniczne i organizacyjne w celu zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania  danych osobowych. 

7. Dane osobowe małoletnich zarejestrowane w formie pisemnej (dzienniki zajęć,  opinie, orzeczenia, zaświadczenia) oraz inna dokumentacja pisemna zawierająca  dane osobowe małoletnich jest chroniona w zamykanych szafach z ograniczonym  dostępem do pomieszczeń ich przechowywania (sekretariat, pokój nauczycielski,  gabinety psychologa, pedagoga i innych specjalistów). 

8. W TIPiR wdrożono odpowiednią procedurę 

postępowania na wypadek wystąpienia naruszenia ochrony danych osobowych. 

9. Dane osobowe małoletnich udostępniane są wyłącznie podmiotom uprawnionym  do ich uzyskania. 

10. Dane osobowe umieszczone w Niebieskiej Karcie „A” udostępniane są zespołowi  interdyscyplinarnemu, powołanemu w trybie ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o  zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. 

Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub  krzywdzenia małoletniego 

1. Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia stosowania  lub stosowania przemocy domowej 

2. Podejmowania interwencji w sytuacji zagrożenia internetowego 2.1. Podejmowania interwencji w przypadku podejrzenia lub zaistnienia „cyberprzemocy” 

23 

2.2. Podejmowanie interwencji w przypadku podejrzenia dostępu małoletnich do treści  szkodliwych, niepożądanych i nielegalnych 

2.3. Podejmowanie interwencji w przypadku naruszenia prywatności dotyczących  nieodpowiedniego lub niezgodnego z prawem wykorzystywania danych osobowych lub  wizerunku małoletniego 

2.4. Podejmowanie interwencji w przypadku stwierdzenia nawiązania przez małoletniego  niebezpiecznych kontaktów w Internecie – uwodzenie, zagrożenie pedofilią 

1. Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia stosowania lub  stosowania przemocy domowej 

1.1. Definicja przemocy domowej 

1.2. Rodzaje przemocy domowej i ich charakterystyka 

1.3. Rozpoznawanie przemocy wobec małoletniego 

1.4. Zgłaszanie podejrzenia stosowania przemocy domowej przez małoletniego  korzystającego z oferty placówki 

1.5. Wstępna diagnoza i ocena sytuacji małoletniego – karta diagnozy 1.6. Procedura „Niebieskie Karty” 

1.7. Załączniki do procedury „Niebieskie Karty” 

a) Wzór Karty zgłoszenia krzywdzenia małoletniego – załącznik 1 

b) Wzór oświadczenia o poufności informacji powziętych w procesie postępowania w  sprawie krzywdzenia małoletnich – załącznik 2 

c) Arkusz diagnostyczny oceny ryzyka stosowania przemocy wobec małoletnich – załącznik 3 d) Algorytm postępowania w przypadku podejrzenia przemocy domowej wobec  małoletniego – załącznik 4 

d) Kwestionariusz diagnostyczny do oszacowania zaniedbania małoletniego – załącznik 5 f) Wzór formularza „Karty – „A” – załącznik 6  

g) Wzór formularza „Karty – B” – załącznik 7 

1.8. Zadania pracowników placówki w sytuacjach podejrzenia krzywdzenia lub  krzywdzenia małoletniego formie przemocy domowej 

1.9. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniemu doznającym przemocy domowej 

1.1. Definicja przemocy domowej 

Pod pojęciem „przemoc domowa” – należy rozumieć jednorazowe albo powtarzające się  umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub 

24 

ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w  szczególności: 

a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia, b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną, 

c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby  cierpienie lub krzywdę, 

d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości  podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej, 

e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia,  poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji  elektronicznej. 

1.2. Rodzaje przemocy domowej 

przemoc fizyczna – to każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu przekroczenie  granicy ciała małoletniego. Często powoduje różnego rodzaju urazy. 

przemoc psychiczna („maltretowanie psychiczne” ) – to powtarzający się wzorzec zachowań  opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które powodują u  małoletniego poczucie, że jest nic niewart, zły, niekochany, niechciany, zagrożony i że jego  osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych. 

Wyróżnia się sześć form maltretowania psychicznego: 

1. odtrącanie (werbalne i niewerbalne wrogie odrzucanie lub poniżanie), 2. zastraszanie, 

3. wyzyskiwanie/przekupstwo, 

4. odmowa reakcji emocjonalnych (ignorowanie potrzeb małoletniego, okazywanie  pozytywnych uczuć, brak emocji w interakcji z małoletnim), 

5. izolowanie (odmawianie małoletniemu kontaktów z rówieśnikami i dorosłymi),  6. zaniedbywanie rozwoju umysłowego, nauki, zdrowia, opieki medycznej. 

Krzywdzenie psychiczne małoletniego to kategoria, w której najczęściej nie ma widocznych  dowodów winy sprawcy. 

Występują natomiast u małoletniego objawy jako konsekwencja tego rodzaju przemocy.  Podstawowym narzędziem zatrzymania przemocy psychicznej jest praca z rodziną, która  odbywać się może w ramach procedury „Niebieskie Karty”. 

przemoc seksualna – według Światowej Organizacji Zdrowia przemoc seksualna to  zaangażowanie małoletniego w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszająca prawo i obyczaje danego  społeczeństwa. Z wykorzystywaniem seksualnym mamy do czynienia wtedy, gdy występuje 

25 

ono pomiędzy dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem i innym dzieckiem, w sytuacji zależności,  jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w stosunku opieki,  zależności, władzy. Celem takiej aktywności jest zaspokojenie potrzeb innej osoby. 

Aktywność taka może obejmować: 

1. nakłanianie lub zmuszanie małoletniego do udziału w jakichkolwiek prawnie  zabronionych czynnościach seksualnych, 

2. wykorzystywanie małoletniego do prostytucji lub innych nielegalnych praktyk  seksualnych, 

3. wykorzystywanie małoletniego do produkcji przedstawień i materiałów  pornograficznych. 

zaniedbywanie – to jedna z form krzywdzenia małoletniego polegająca na incydentalnym  bądź chronicznym nie zaspokajaniu jego potrzeb oraz respektowaniu podstawowych praw,  powodująca zaburzenia jego zdrowia, a także generująca trudności rozwojowe (prof. Maria  Kolankiewicz). 

Ta forma przemocy wskazuje na potrzebę szerszej diagnozy systemu rodzinnego pod kątem  wydolności wychowawczej rodziców. 

1.3. Rozpoznawanie przemocy domowej stosowanej wobec małoletniego Sposoby rozpoznawanie przemocy wobec małoletniego: 

• ujawnienie przez małoletniego przemocy domowej, 

• pozyskanie informacji od osoby będącej bezpośrednim świadkiem przemocy, • analiza objawów krzywdzenia występujących u małoletniego w trakcie diagnozy  psychologiczno-pedagogicznej lub prowadzonej terapii. 

Ujawnienie przez małoletniego przemocy w rodzinie ma miejsce wtedy, kiedy małoletni  poinformuje pracownika placówki o tym, że doznaje jednej lub kilku jednocześnie form  przemocy ze strony swoich najbliższych. 

Fakt ujawnienia nie podlega ocenie uwiarygodniający ze strony pracownika  Trójmiejskiego Instytutu Psychoterapii i Rozwoju wymaga zareagowania!

Informacje od osoby będącej bezpośrednim świadkiem przemocy w rodzinie 

Informacje o krzywdzeniu małoletniego mogą pochodzić od bezpośrednich świadków  przemocy, np. od rodzica niekrzywdzącego, rodzeństwa, kolegi, koleżanki, sąsiada, osoby z  dalszej rodziny małoletniego, przypadkowego świadka przemocy. 

W każdym przypadku informacje o przemocy wobec małoletniego wskazywane jako fakty, a  nie domniemania, należy potraktować z pełną odpowiedzialnością i zareagować zgodnie z  obowiązującymi zasadami wskazanymi w niniejszej procedurze. 

26 

Podobnie jak w przypadku ujawnienia przemocy przez małoletniego, pracownik nie dokonuje  oceny wiarygodności podawanych informacji. Zobowiązany jest do zareagowania na taki  sygnał. 

Fakt ujawnienia przemocy przez osoby inne nie podlega ocenie uwiarygodniający ze  strony pracownika placówki, wymaga zareagowania! 

1.4. Zgłaszanie przemocy domowej przez małoletniego 

1. Każdy małoletni może zgłosić ustnie lub pisemnie, dowolnej osobie, do której ma  zaufanie, będącej pracownikiem placówki, fakt stosowania wobec niego przemocy  domowej. 

2. Zgłoszenie doznawanej krzywdy przez małoletniego może nastąpić w  bezpośredniej rozmowie, SMS-em, drogą elektroniczną, telefoniczną lub inną  dostępną, w każdym czasie. 

3. W przypadku małoletniego obcojęzycznego lub mającego trudności w mowie i  piśmie, osoba, do której zgłosił się małoletni zapewnia pomoc w nawiązaniu  komunikacji poprzez skorzystanie z pomocy osoby władającej językiem obcym  lub  

3. zapewnia komunikację w innych formach, np. poprzez wykorzystanie  alternatywnych i wspomagających metod komunikacji (ang. augmentative and  alternative communications – AAC). 

4. Osoba, która powzięła informację od pokrzywdzonego małoletniego podejmuje w  pierwszej kolejności działania mające na celu zatrzymanie krzywdzenia  małoletniego. 

5. W przypadku zagrożenia życia małoletniego, po przekazaniu informacji  dyrektorowi placówki, zawiadamia w trybie pilnym odpowiednie służby  porządkowe – Policję o zagrożeniu życia małoletniego/małoletniego i pogotowie  ratunkowe. 

6. W przypadkach wymagających podejmowania nagłych interwencji, osoba, która  powzięła informację postępuje zgodnie z procedurą obowiązująca w Katowickim  Instytucie Psychoterapii. 

1.5. Zgłaszanie przemocy domowej przez pracownika TIPiR 

3. Każdy pracownik TIPiR, który zauważy lub 

podejrzewa u małoletniego symptomy krzywdzenia, jest zobowiązany zareagować  – jeśli to konieczne, udzielić pierwszej pomocy. 

4. Pracownik w trybie pilnym przekazuje informację o zaobserwowanym zdarzeniu  osobie upoważnionej przez dyrektora do przyjmowania zgłoszeń, dołączając  pisemną notatkę zawierającą istotne informacje dotyczące: wyglądu, stanu,  dolegliwości 

3. oraz zachowania małoletniego cytaty jego wypowiedzi oraz podjęte działania. 

27 

5. Osoba upoważniona do prowadzenia spraw związanych z przemocą wobec  małoletnich wraz z osobą zgłaszającą wypełniają tzw.  

Kartę zgłoszenia – załącznik 1. 

Na karcie podpisują się: osoba upoważniona/dyrektor i osoba zgłaszająca. 1.6. Zgłaszanie przemocy domowej przez osoby z zewnątrz 

1. Osoba, która jest świadkiem stosowanej przemocy domowej wobec małoletniego  ma prawo do zgłoszenia w Katowickim Instytucie Psychoterapii podejrzenia  stosowania przemocy lub zaistnienia przemocy. 

2. W celu zgłoszenia stosowanej wobec małoletniego przemocy domowej ww. osoba  jest obowiązana dokonać zgłoszenia bezpośredniego dyrektorowi/osobie  upoważnionej do przyjmowania zgłoszeń. 

3. Osoba zgłaszająca przemoc jest zobowiązana wylegitymować się dokumentem  zawierającym fotografię oraz wskazać dane do kontaktu. 

4. Zgłaszający przemoc domową jest informowany o zasadach przetwarzania jego  udostępnionych danych osobowych oraz zasadach ich przetwarzania i  

bezpieczeństwa danych osobowych. 

5. W przypadku zgłoszeń anonimowych, w tym telefonicznych do sekretariatu  instytutu, pracownik sekretariatu sporządza notatkę z rozmowy telefonicznej i  archiwizuje wydruk połączeń. 

6. W sytuacji, jak w pkt 5, pracownik sekretariatu zawiadamia osobę upoważnioną  przez dyrektora przyjmującą zgłoszenia o anonimowym zgłoszeniu, dołączając  notatkę z rozmowy telefonicznej ze zgłaszającym lub wydruk ze skrzynki  elektronicznej porad ni. 

7. W przypadkach anonimowych zgłoszeń stosowanie przemocy wobec małoletniego  podlega analizie i zdiagnozowaniu. 

8. W przypadku, gdy zgłaszana przemoc zagraża życiu lub zdrowiu małoletniemu,  osoba pozyskująca taką wiedzę, jest obowiązana w trybie pilnym zawiadomić  Policję. 

1.7. Wstępna ocena sytuacji osoby krzywdzonej 

1. W każdym przypadku zgłoszenia krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia  małoletniego, własciciele TIPir powołuja jednego pracownika lub zespół do  wstępnego zdiagnozowania sytuacji osoby doznającej przemocy. Diagnoza  powinna uwzględniać:

• czynniki ryzyka i informacje świadczące o przemocy lub wykluczające ją, • ustalenie osoby krzywdzącej, relacje małoletniego z tą osobą, 

• informacje o zachowaniach pozostałych członków rodziny wobec  małoletniego, 

28 

• relacje małoletniego z osobą rodzica niekrzywdzącego, 

• informacje o osobach wspierających małoletniego, 

• informacje o innych czynnikach towarzyszących przemocy – np. uzależnieniu  od alkoholu rodziców. 

2. Zaleca się, by osoby wskazane w pkt 1 przeprowadziły rozmowę z osobą  pokrzywdzoną i osobą zgłaszającą podejrzenie lub krzywdzenie małoletniego, a  także z rodzicem /opiekunem „nie krzywdzącym”. 

3. Wstępną diagnozę przeprowadza się z wykorzystaniem karty obserwacji i  diagnozy, będącej załącznikiem 3, a w przypadku zaniedbania – kwestionariuszem  diagnozują cym oznaki zaniedbania – załącznik 5. 

4. W przypadku uwiarygodnienia podejrzenia stosowania przemocy lub stwierdzenia  jej wszczyna się procedurę „Niebieskie Karty”. 

1.8. Procedura „Niebieskiej Karty” Cel procedury: 

Celem niniejszej procedury jest wskazanie zasad postępowania pracowników pedagogicznych  i włascicieli Instytutu w przypadku stwierdzenia krzywdzenia małoletniego lub  uzasadnionego podejrzenia krzywdzenia. 

Zakres procedury i ogólne zasady jej stosowania 

1. Procedura postępowania „Niebieskie Karty” obowiązuje wszystkich  pracowników zatrudnionych w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i Rozwoju 

2. Nadzór nad stosowaniem procedury sprawuja własciciele TIPiR 

3. Włascicie TIPiR udziela wsparcia i pomocy  

osobom bezpośrednio zaangażowanym w proces pomocy osobie doznającej  przemocy domowej, w tym prawnej i organizacyjnej. 

4. Druki i formularze „Niebieska Karta – A” i „Niebieska Karta – B” znajdują się  w sekretariacie placówki. 

5. Rejestr wszczętych procedur „Niebieskie Karty” prowadzi sekretariat  TIPiR, zgodnie z zasadami określonymi w Instrukcji. 

6. Wgląd w dokumentację wszczętych procedur posiadają wyłącznie osoby  upoważnione imiennie przez włascicieli TIPiR. 

7. Upoważnione osoby do wglądu w dokumentację wszczętych procedur  „Niebieskie Karty” są zobowiązane do złożenia oświadczenia o zachowaniu  poufności informacji i danych osobowych umieszczonych w dokumentach  załącznik 2. 

8. Dokumentację związaną ze wszczętymi procedurami „Niebieskiej Karty”  prowadza włascicelie TIPiR. 

9. Po zakończeniu sprawy dyrektor przekazuje teczkę z dokumentacją do  sekretariatu TIPiR.

29 

10. Archiwizacja dokumentacji odbywa się na zasadach określonych w Instrukcji  Archiwalnej. 

Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” 

1. Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” następuje z chwilą wypełnienia  formularza Karty – „A” w przypadku powzięcia, w toku prowadzonych czynności  zawodowych, podejrzenia stosowania przemocy wobec małoletnich lub w wyniku  zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem  przemocy w rodzinie. 

2. Do wszczęcia procedury „Niebieskie Karty” nie jest wymagana zgoda osoby  doznającej przemocy. 

3. Do wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty” nie jest wymagany uprzedni kontakt  z osobą stosującą przemoc domową ani obecność tej osoby w czasie wypełniania  Karty –„A”. 

4. Osoba wszczynając procedurę „Niebieskie Karty” ma prawo wykorzystać  informacje zawarte we wstępnej diagnozie oceny sytuacji małoletniego – załącznik  3, a także przeprowadzić rozmowę z małoletnim. 

5. Rozmowę z osobą, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą  domową, przeprowadza się w warunkach gwarantujących swobodę wypowiedzi i  poszanowanie godności tej osoby oraz zapewniających jej bezpieczeństwo. 

6. Czynności w ramach procedury „Niebieskie Karty" przeprowadza się w obecności  rodzica/ opiekuna prawnego lub faktycznego. W sytuacji, gdy to rodzice/opiekun  prawny lub faktyczny są podejrzani o stosowanie przemocy wobec małoletniego,  czynności te przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej (w  rozumieniu art. 115 § 11 kk) czyli np. dziadków, pradziadków oraz rodzeństwa (w  miarę możliwości również w obecności psychologa). 

7. Żaden z formularzy „Niebieskich Kart" nie wymaga podpisu osoby podejrzanej o  doznawanie czy stosowanie przemocy domowej. 

8. Po wypełnieniu Karty – „A”, osobie dorosłej, towarzyszącej małoletniemu  przekazuje się wypełniony formularz Karty – „B”. 

9. Karta – „B” jest dokumentem zawierającym definicję przemocy, praw człowieka,  informacje o miejscach, gdzie można uzyskać pomoc. 

10. Formularza „B” nie przekazuje się osobie podejrzanej o stosowanie przemocy  domowej. 

11. Wypełniony formularz – „Niebieska Karta – A” niezwłocznie, nie później niż w  terminie 5 dni od wszczęcia procedury, osoba upoważniona przez dyrektora  przekazuje do Zespołu Interdyscyplinarnego. 

12. Wypełnienie formularza „A” nie zwalnia z obowiązku podjęcia działań  interwencyjnych zapewniających bezpieczeństwo osobie doznającej przemocy.

30 

1.10. Załączniki do procedury 

1. Wzór Karty zgłoszenia krzywdzenia małoletniego– załącznik 1 

2. Wzór oświadczenia o poufności informacji powziętych w procesie postępowania  w sprawie krzywdzenia małoletnich – załącznik 2 

3. Arkusz diagnostyczny oceny ryzyka stosowania przemocy wobec małoletnich – załącznik 3 

4. Algorytm postępowania w przypadku podejrzenia przemocy domowej wobec  małoletniego– załącznik 4 

5. Kwestionariusz diagnostyczny do oszacowania zaniedbania małoletniego – załącznik 5 

6. Wzór formularz „Niebieskiej Karty – „A” – załącznik 6 

7. Wzór formularza „Niebieskiej Karty – B” załącznik 7 

Załącznik 1 

“do Standardów ochrony małoletnich” 

Wzór Karty zgłoszenia krzywdzenia małoletniego 

KARTA ZGŁOSZENIA PODEJRZENIA KRZYWDZENIA LUB KRZYWDZENIA  MAŁOLETNIEGO

31 

Forma zgłoszenia: Pisemna, bezpośrednia, listowna, droga elektroniczna, rozmowa  telefoniczna. 

Załącznik 2 do „Standardów ochrony małoletnich” w Trójmiejskim Instytucie  Psychoterapii i Rozwoju 

Oświadczenie o zachowaniu poufności informacji powziętych w procesie postępowania w  sprawie krzywdzenia małoletniego oraz przetwarzanych danych osobowych 

Oświadczenie o poufności 

1. Oświadczam, że: 

1. zapoznano mnie z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych, a w  szczególności z treścią ogólnego Rozporządzenia o ochronie danych UE z dnia 27  kwietnia 2016 r. oraz Ustawy o Ochronie Danych Osobowych; 

2. zapoznano mnie ze „Standardami Ochrony Małoletnich”, wdrożonymi w TIPiR

3. zachowam poufność informacji i danych, które uzyskałam/em przy realizacji zadań  związanych z przeciwdziałaniem przemocy domowej oraz że znane mi są przepisy o  odpowiedzialności karnej za udostępnienie danych osobowych lub umożliwienie do  nich dostępu osobom nieupoważnionym. 

2. Zobowiązuję się do: 

1. przetwarzania danych osobowych wyłącznie w zakresie i celu przewidzianym w  powierzonych przez Administratora obowiązkach; 

2. nieujawniania danych zawartych w zbiorach danych, do których uzyskałem (am)  dostęp za upoważnieniem administratora danych; 

3. nieujawniania sposobów zabezpieczeń danych osobowych przetwarzanych w  Insytucie; 

4. wykonywania operacji przetwarzania danych, zgodnie z Regulaminem Ochrony Danych Osobowych; 

5. zabezpieczenia tych danych przed dostępem osób nieupoważnionych;  6. ochrony danych osobowych przed przypadkowym lub niezgodnym z prawem  zniszczeniem, utratą, modyfikacją danych osobowych, nieuprawnionym  ujawnieniem danych osobowych, nieuprawnionym dostępem do danych  osobowych oraz przetwarzaniem; 

7. zgłaszania incydentów naruszenia zasad ochrony danych osobowych Inspektorowi  Ochrony Danych Osobowych lub bezpośredniemu przełożonemu. 

32 

Przyjmuję do wiadomości, iż postępowanie sprzeczne z powyższymi zobowiązaniami może  być uznane przez Administratora za naruszenie przepisów Ustawy o Ochronie Danych  osobowych oraz Rozporządzenia o ochronie danych UE z dnia 27 kwietnia 2016 r. 

……...……………………………. ……………………………..………………… (miejscowość, data) (czytelny podpis pracownika) 

Załącznik 3 

Do procedury „Niebieskie Karty” 

Arkusz diagnostyczny oceny ryzyka stosowania przemocy domowej wobec  małoletniego/małoletniego 

LISTA A 

INFORMACJA OD MAŁOLETNIEGO LUB OSOBY, KTÓRA BYŁA  BEZPOŚREDNIM ŚWIADKIEM PRZEMOCY 

A.1. Ktoś w domu bije dziecko, popycha, szarpie, potrząsa, przytrzymuje, rzuca w nie przedmiotem, itp. ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐------------------------------------------------------------------- 

A.2. Ktoś w domu używa wobec małoletniego wulgarnych słów, obraża, poniża, straszy,  szantażuje, izoluje w sposób ciągły i nieuzasadniony od kontaktu z innymi osobami, np. z  rodziny lub z rówieśnikami, itp. ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐------------------------------------------- 

A.3. Opiekunowie nie zaspokajają podstawowych potrzeb małoletniego, takich jak:  przynależności, bezpieczeństwa, pożywienia, snu, leczenia, rozwoju poznawczego,  emocjonalnego, społecznego, pomimo wcześniejszej pracy z opiekunami w tym zakresie. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

A.4. Ktoś w domu narusza sferę seksualną małoletniego, tj.: dotyka intymnych części ciała,  namawia na dotykanie intymnych części ciała osoby dorosłej, zmusza do kontaktu  seksualnego, podejmuje kontakty seksualne z inną osobą w obecności małoletniego,  prezentuje pornografię lub zmusza do tworzenia treści pornograficznych z udziałem  małoletniego, itp. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐--------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐

33 

A.5. Dziecko ma ślady przemocy fizycznej lub zaniedbania (opis A.10. i A.11.).  ------------------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

A.6. Dziecko mówi, że boi się wrócić do domu ze względu na zagrożenie przemocą w  rodzinie (wobec siebie lub innych członków rodziny). 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ A.7. Dziecko mówi, że chce odebrać sobie życie ze względu na zagrożenie przemocą w rodzinie. ‐‐‐‐‐‐‐----------------------------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

A.8. Dziecko jest świadkiem przemocy w rodzinie (wobec rodzica, rodzeństwa lub innej  osoby mieszkającej w jego domu). 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

OBSERWACJA PRACOWNIKA TIPiR DOTYCZĄCA RODZICA: 

A.9. Rodzic zachował się agresywnie (słownie lub fizycznie) wobec małoletniego na terenie  placówki oświatowej lub w miejscu publicznym, np. popchnął, szarpnął, uderzył, poniżył, itp. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

OBSERWACJA PRACOWNIKA TIPiR DOTYCZĄCA MAŁOLETNIEGO:

A.10. Dziecko ma widoczne ślady przemocy fizycznej, np.: uszkodzenia ciała, siniaki,  zadrapania, obrzęki, opa‐ rzenia, obrażenia ciała świeże i/lub w różnych stadiach gojenia się,  rany na ciele, itp. ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐-----------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

A.11. Dziecko ma widoczne ślady zaniedbania, np.: brak dbałości o higienę ciała,  nieadekwatność ubioru do pory roku, wieku, itp. Występują zaburzenia, opóźnienia  rozwojowe, problemy emocjonalne, niepełnosprawność, a dziecko nie otrzymuje potrzebnej  pomocy, np.: opieki lekarskiej, zabiegów medycznych, terapii, wsparcia, itp. Sytuacja ta  występuje pomimo i/lub wsparcia emocjonalnego ze strony rodziców lub innych osób z  rodziny. ‐‐‐‐‐‐‐-----------------------------------------------------------------------------------------‐‐‐‐ 

34 

LISTA B 

OBSERWACJA PRACOWNIKA TIPiR DOTYCZĄCA MAŁOLETNIEGO:

B.1. Dziecko odtwarza doświadczaną przemoc – w relacjach rówieśniczych (lub zabawie),  identyfikuje się z rolą ofiary i/lub sprawcy. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

B.2. Dziecko reaguje nieadekwatnie do sytuacji powstałej w placówce, np.: lękiem, izolacją,  autoagresją, agresją itp. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

B.3. Dziecko zachowuje się autodestrukcyjnie, np.: bije, szczypie się, nacina sobie skórę, itp.  lub występują zachowania ryzykowne małoletniego, np.: ucieczki z domu, używanie  substancji zmieniających świadomość, ryzykowne kontakty, itp. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

B.4. Dziecko boi się powrotu do domu i/lub reaguje lękiem lub innymi trudnymi emocjami na  kontakt z rodzicem/rodzicami i/lub na sytuację powrotu do domu. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐-----------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ B.5. Dziecko często opuszcza zajęcia (dotyczy dzieci objętych obowiązkiem  

szkolnym) lub bez uzasadnionego powodu jest nieobecne bezpośrednio po rozmowach z  rodzicami lub działaniach interwencyjnych placówki. ‐‐‐‐‐‐‐‐-------------------------------------‐‐‐ 

INFORMACJE DOTYCZĄCE RODZICÓW: 

B.6. Postawa i zachowanie rodziców zagraża dobru, rozwojowi i bezpieczeństwu  małoletniego. ‐‐‐‐‐--------------------------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

B.7. Rodzice nie współpracują z placówką przy udzielaniu wsparcia dziecku. ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐--------------------------------------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐ 

B.8. Dziecko rozdzielone z rodzicami na skutek emigracji lub innej sytuacji losowej,  pozostające bez opieki osoby dorosłej. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

B.9. Na terenie placówki rodzic jest pod wpływem środków zmieniających świadomość, np.  alkoholu, narkotyków itp.‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

B.10. Którekolwiek dziecko z rodziny z powodu przemocy lub zaniedbania wymagało  umieszczenia w pieczy zastępczej. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐-------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐ 

35 

LISTA C 

OBSERWACJA PRACOWNIKA PLACÓWKI LUB INFORMACJA OD OSÓB  BĘDĄCYCH W KONTAKCIE Z DZIECKIEM I RODZICAMI: 

C.1. Karalność rodzica za przemoc lub przemoc w rodzinie. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

C.2. Wcześniejsze podejrzenie dotyczące przemocy wobec małoletniego lub przemocy w  rodzinie albo obecne podejrzenie przemocy w rodzinie małoletniego. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐---------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

C.3. Rodzic nadużywający środków zmieniających świadomość – np.: alkoholu, narkotyków,  leków, itp. ‐‐‐‐‐‐‐‐---------------------------------------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

C.4. Poważne problemy zdrowotne, emocjonalne, choroba psychiczna wśród osób  zamieszkujących z dzieckiem.‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

C.5. Rozwód, separacja rodziców, konflikt w rodzinie lub inna sytuacja kryzysowa. ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐-------------------------------------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

C.6. Dziecko o szczególnych wymaganiach wychowawczych, edukacyjnych i występuje 1 lub  więcej spośród: problemy emocjonalne, problemy społeczne, zaburzenie rozwojowe,  niepełnosprawność. ‐‐‐‐‐------------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

C.7. Niskie kompetencje wychowawcze rodziców, niewydolność wychowawcza lub brak  zainteresowania rodzi‐ ców rozwojem małoletniego. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐--------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

C.8. Matka i/lub ojciec byli poniżej 18 r.ż. w chwili narodzin małoletniego. ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ ‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐--------------------------------------------------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

C.9. Ubóstwo i wynikające z tego stanu problemy rodziców. 

‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐---------------------------------------‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐‐ 

Załącznik 4 

Do procedury „Niebieskie karty” 

Algorytm postępowania w przypadku podejrzenia przemocy domowej wobec  małoletniego

36 

37

Dostosuj sposób rozmowy do wieku i możliwości dziecka! Podczas interwencji,  rozmów, wspieraj dziecko w kontakcie z pracownikami służb i instytucji! 

Załącznik 5 

Do procedury „Niebieskie Karty” 

Kwestionariusz diagnostyczny do oszacowania zaniedbania

38 

39

Załącznik 6 

Do procedury „Niebieskie Karty” 

…………………………………………….. 

(miejscowość, data) 

………………………………………………. 

………………………………………………. 

nazwa i adres podmiotu, w którym jest zatrudniona osoba wypełniająca formularz „Niebieska  Karta – A” 

„NIEBIESKA KARTA – A” 

W związku z powzięciem uzasadnionego podejrzenia stosowania przemocy  domowej lub w wyniku zgłoszenia przez świadka przemocy domowej ustala się, co  następuje: 

I. Dane osoby/osób doznających przemocy domowej

40 

Uwaga! W przypadku większej niż 3 liczby osób doznających przemocy dołącz kolejną kartę zawierającą Tabelę I 

II. Liczba małoletnich w środowisku domowym, w którym podejrzewa się stosowanie  przemocy domowej ……………………….……… 

III. Dane osoby/osób stosujących przemoc domową

41 

42

IV. Czy osoba stosująca przemoc domową zachowywała się w następujący sposób  (zaznacz w odpowiednim miejscu znak X):

43 

44

V. Czy osoba doznająca przemocy domowej odniosła uszkodzenia ciała? (TAK/NIE)1) 

Uwaga! W przypadku większej niż 3 liczby osób doznających przemocy dołącz kolejną kartę  zawierającą Tabelę V 

V. Czy w środowisku domowym była w przeszłości realizowana procedura „Niebieskie  Karty”? (kiedy?................ gdzie?......................) tak nie nie ustalono 

VI. Czy w środowisku domowym aktualnie jest realizowana procedura „Niebieskiej  Karty”? 

• tak  

• nie  

• nie ustalono 

VII. Czy osoba stosująca przemoc domową posiada broń palną? tak nie nie ustalono 

• tak  

• nie  

• nie ustalono

45 

VIII. Czy osoba doznająca przemocy domowej czuje się bezpiecznie? (TAK/NIE)1) 

Uwaga! W przypadku większej niż 3 liczby osób doznających przemocy dołącz kolejną kartę  zawierającą Tabelę IX 

IX. Świadkowie stosowania przemocy domowej ustalono - wypełnij tabelę nie ustalono 

X. Działania interwencyjne podjęte wobec osoby stosującej przemoc domową (zaznacz w  odpowiednim miejscu znak X):

46 

47

XI. Działania interwencyjne podjęte wobec osoby doznającej przemocy domowej  (zaznacz w odpowiednim miejscu znak X):

48 

XII. Dodatkowe informacje 

XIII. Wszczęcie procedury „Niebieskie Karty” nastąpiło przez (zaznacz w odpowiednim  miejscu znak X):

49 

....................................................................................................  

imię i nazwisko oraz czytelny podpis osoby wypełniającej formularz „Niebieska Karta – A” ……………………..…………………………………………………………… 

(data wpływu formularza, podpis członka Zespołu Interdyscyplinarnego)  1) wpisać właściwe  

2) numer PESEL wpisuje się, o ile danej osobie numer taki został nadany. W przypadku braku numeru PESEL jest konieczne podanie innych danych identyfikujących osobę  3) podkreślić rodzaje zachowań 

Załącznik 7 

Do procedury „Niebieskie Karty” 

WZÓR 

„NIEBIESKA KARTA – B” 

INFORMACJA DLA OSÓB DOZNAJĄCYCH PRZEMOCY DOMOWEJ Co to jest procedura „Niebieskie Karty”? 

Są to różne działania podejmowane w sytuacji podejrzenia lub stwierdzenia stosowania prze  mocy domowej na podstawie przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej. 

Celem procedury „Niebieskie Karty” jest zatrzymanie przemocy domowej i udzielenie  pomocy i wsparcia Tobie i Twoim najbliższym. Na skutek wszczęcia procedury „Niebieskie  Karty” informacja dotycząca Twojej sytuacji zostanie przekazana do grupy diagnostyczno pomocowej. Wię cej informacji na temat dalszych działań uzyskasz podczas spotkania z  członkami tej grupy, na które zostaniesz zaproszona/(y). W trakcie procedury członkowie  grupy będą kontaktować się także z osobą, która przemoc stosuje. 

Co to jest przemoc domowa?

50 

Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniecha nie,  wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub  dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności: 

a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia, b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną, c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u  tej osoby cierpienia lub krzywdę, 

d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub  możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej, 

e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie  zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą  

środków komunikacji elektronicznej. 

Kto może być osobą doznającą przemocy domowej? 

a. małżonek, także w przypadku, gdy małżeństwo ustało lub zostało  

unieważnione, oraz jego wstępni (np. rodzice, dziadkowie, pradziadkowie),  zstępni (np. dzieci, wnuki, prawnuki), rodzeństwo i ich małżonkowie, 

b. wstępni i zstępni oraz ich małżonkowie, 

c. rodzeństwo oraz ich wstępni, zstępni i ich małżonkowie, 

d. osoba pozostająca w stosunku przysposobienia i jej małżonek oraz ich wstępni,  zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie, 

e. osoba pozostająca obecnie lub w przeszłości we wspólnym pożyciu oraz jej  wstępni, zstępni, rodzeństwo i ich małżonkowie, 

f. osoba wspólnie zamieszkująca i gospodarująca oraz jej wstępni, zstępni,  rodzeństwo i ich małżonkowie, 

g. osoba pozostająca obecnie lub w przeszłości w trwałej relacji uczuciowej lub  fizycznej niezależnie od wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania, 

h. małoletni. 

Najczęstsze formy przemocy domowej: 

Przemoc fizyczna: bicie, szarpanie, kopanie, duszenie, popychanie, obezwładnianie i inne. 

Przemoc psychiczna: izolowanie, wyzywanie, ośmieszanie, grożenie, krytykowanie,  poniżanie i inne. 

Przemoc seksualna: zmuszanie do obcowania płciowego, innych czynności seksualnych i  inne. 

Przemoc ekonomiczna: niełożenie na utrzymanie osób, wobec których istnieje taki obowiązek, niezaspokajanie potrzeb materialnych, niszczenie rzeczy osobistych,  demolowanie mieszkania, wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie i inne. 

Przemoc za pomocą środków komunikacji elektronicznej: wyzywanie, straszenie, poniżanie osoby w Internecie lub przy użyciu telefonu, robienie jej zdjęcia lub rejestrowanie 

51 

filmów bez jej zgody, publikowanie w Internecie lub rozsyłanie telefonem zdjęć, filmów lub  tekstów, które ją obrażają lub ośmieszają i inne. 

Inny rodzaj zachowań: zaniedbanie, niezaspokojenie podstawowych potrzeb biologicznych,  psychicznych i innych, niszczenie rzeczy osobistych, demolowanie mieszkania, wynoszenie  sprzętów domowych i ich sprzedawanie, pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu  choroby, niepełnosprawności lub wieku nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb,  zmuszanie do picia alkoholu, zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji  psychotropowych lub leków i inne. 

WAŻNE 

Prawo zabrania stosowania przemocy i krzywdzenia swoich bliskich. Jeżeli Ty lub ktoś z  Twoich bliskich jest osobą doznającą przemocy domowej, nie wstydź się prosić o pomoc.  Wezwij Policję, dzwoniąc na numer alarmowy 112. Prawo stoi po Twojej stronie! 

Masz prawo do złożenia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa z użyciem przemocy  domowej do Prokuratury, Policji lub Żandarmerii Wojskowej. 

Możesz także zwrócić się po pomoc do podmiotów i organizacji realizujących działania  na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej. 

Pomogą Ci: 

█ Ośrodki pomocy społecznej – w sprawach socjalnych, bytowych i prawnych 

█ Powiatowe centra pomocy rodzinie – w zakresie prawnym, socjalnym, terapeutycznym  lub udzielą informacji na temat instytucji lokalnie działających w tym zakresie w Twojej  miejscowości. 

█ Ośrodki interwencji kryzysowej i Ośrodki wsparcia – zapewniając schronienie Tobie i  Twoim bliskim, gdy doznajesz przemocy domowej, udzielą Ci pomocy i wsparcia w  przezwyciężeniu sytuacji kryzysowej, a także opracują plan pomocy. 

█ Specjalistyczne ośrodki wsparcia dla osób doznających przemocy domowej – zapewniając bezpłatne całodobowe schronienie Tobie i Twoim bliskim, gdy doznajesz  przemocy domowej, oraz udzielą Ci kompleksowej, specjalistycznej pomocy w zakresie  interwencyjnym, terapeutyczno-wspomagającym oraz potrzeb bytowych. 

█ Okręgowe ośrodki i lokalne punkty działające w ramach Sieci Pomocy Pokrzywdzonym Przestępstwem – zapewniając profesjonalną, kompleksową i bezpłatną  pomoc prawną, psychologiczną, psychoterapeutyczną i materialną. 

█ Sądy opiekuńcze – w sprawach opiekuńczych i alimentacyjnych. 

█ Placówki ochrony zdrowia – np. uzyskać zaświadczenie lekarskie o doznanych  obrażeniach.

52 

█ Komisje rozwiązywania problemów alkoholowych – podejmując działania wobec osoby  nadużywającej alkoholu. 

█ Punkty nieodpłatnej pomocy prawnej – w zakresie uzyskania pomocy prawnej. 

Wykaz placówek funkcjonujących na Twoim terenie, udzielających pomocy i wsparcia  osobom doznającym przemocy domowej 

Możesz zadzwonić do: 

█ Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia" tel. 800  12 00 02 (linia całodobowa i bezpłatna), w poniedziałki w godz. 1800–2200 można  rozmawiać z konsultantem w języku angielskim, a we wtorki w godz. 1800–2200 w języku  rosyjskim. Dyżur prawny tel. (22) 666 28 50 (linia płatna, czynna w poniedziałek i wtorek w  godzinach 1700– 2100) oraz tel. 800 12 00 02 (linia bezpłatna, czynna w środę w godzinach  1800–2200). Poradnia e‐mailowa: niebieskalinia@niebieskalinia.info. Członkowie rodzin z  problemem przemocy i problemem alkoholowym mogą skonsultować się także przez  SKYPE: pogotowie.niebieska.linia ze specjalistą z zakresu przeciwdziałania przemocy w  rodzinie – konsultan ci posługują się językiem migowym. 

▪ Ogólnokrajowej Linii Pomocy Pokrzywdzonym tel. +48 222 309 900 przez całą dobę  można anonimowo uzyskać informacje o możliwości uzyskania pomocy, szybką poradę  psycho logiczną i prawną, a także umówić się na spotkanie ze specjalistami w dowolnym  miejscu na terenie Polski. Możliwe są konsultacje w językach obcych oraz w języku  migowym. 

█ Policyjny telefon zaufania dla osób doznających przemocy domowej nr 800 120 226  (linia bezpłatna przy połączeniu z telefonów stacjonarnych, czynna codziennie w godzinach  od 930 do 1530, od godz. 1530 do 930 włączony jest automat). 

1.10. Zadania pracowników placówki w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub  krzywdzenia małoletniego w formie przemocy domowej 

Każdy pracownik jest zobowiązany w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub  krzywdzenia małoletniego podjąć działania:

53 

- w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia – zawiadomić  pogotowie ratunkowe i policję, 

- w przypadku zauważenia niepokojących symptomów, zgłosić to osobie  upoważnionej przez dyrektora do przyjmowania zgłoszeń. 

Zadania i obowiązki włascicieli placówki

1. Po rozpoczęciu procedury „Niebieskie Karty” występuje do sądu rodzinnego i  prokuratury, ośrodka pomocy społecznej z zawiadomieniem o zagrożeniu  małoletniego krzywdzeniem. 

2. Podpisuje wszystkie pisma wychodzące na zewnątrz w sprawach krzywdzenia  dzieci. 

3. Powołuje zespoły/osoby do diagnozy i oceny ryzyka zagrożenia przemocą  domową odrębne dla każdej sprawy. 

4. Organizuje pomoc psychologiczno-terapeutyczną dla osoby doznającej przemocy. 5. Określa zasady prowadzenie dokumentacji i jej archiwizowania. 6. Wydaje upoważnienia do dostępu do danych osobowych osobom biorącym udział  w rozpoznawaniu przemocy domowej. 

7. Współpracuje z instytucjami zewnętrznymi działającymi na rzecz wspierania i  pomocy ofiarom przemocy domowej. 

8. Zapewnia bezpieczeństwo i ochronę prawną pracownikom wszczynającym  procedurę „Niebieskie Karty” oraz osobom doznającym krzywdy ze strony  sprawców przemocy domowej. 

Pracownicy na stanowiskach psychologicznych i terapeutycznych: 

W sytuacji podejrzenia przemocy wobec małoletniego: 

1. Udzielają bezpośredniej pomocy małoletniemu, jeśli zagrożone jest jego zdrowie  lub życie. 

2. Zbierają informacje o małoletnim w celu wstępnego zdiagnozowania jego sytuacji. 3. Wszczynają z upoważnienia dyrektora procedurę „Niebieskie Karty”. 4. Przeprowadzają we współpracy z wychowawcą małoletniego w szkole oraz  

innymi osobami zaangażowanymi w pomoc małoletniemu, ocenę zagrożenia  małoletniego przemocą. 

5. Monitorują sytuację małoletniego poprzez kontakt z wychowawcą i nauczycielami  małoletniego w szkole. 

6. Informują rodziców/opiekunów prawnych o podjętych działaniach na rzecz  małoletniego. 

7. Konsultują prowadzone sprawy ze specjalistami w poradniach specjalistycznych. 8. Prowadzą dokumentację określoną w niniejszym dokumencie. 

54 

Wolontariusze, praktykanci 

W sytuacji. gdy podejrzewają, że małoletni jest krzywdzony: 

1. Kontaktują się z osobą upoważnioną do przyjmowania zgłoszeń, przekazując  informacje o swoich podejrzeniach i obserwacjach oraz dołączają Kartę zgłoszenia  podejrzenia przemocy – załącznik 1. Jeśli kontakt danego dnia nie jest możliwy – zapisu ją wiernie stwierdzone fakty w formie notatki służbowej i przekazują  niezwłocznie dnia następnego. 

2. Prowadzą wnikliwe obserwacje małoletniego na zajęciach. 

3. Udzielają pomocy psychologiczno-terapeutycznej w bieżącej pracy z małoletnim. 

Pracownicy obsługi i administracji  

W sytuacji podejrzenia krzywdzenia małoletniego: 

1. Kontaktują się z osobą upoważnioną do przyjmowania zgłoszeń, przekazując jej  informacje o swoich podejrzeniach i obserwacjach. Jeśli kontakt danego dnia nie  jest możliwy – zapisują wiernie stwierdzone fakty w formie notatki służbowej i  przekazują niezwłocznie dnia następnego. 

2. W każdej możliwej sytuacji obserwują zachowanie małoletniego i niosą jemu  pomoc.  

3. W sytuacjach zagrożenia małoletniego chronią go przed kontaktem z osobą  stosującą przemoc 

4. Zwracają szczególną uwagę na stan trzeźwości, stopień pobudzenia osób  odbierających małoletnich z placówki. 

I. Reagowanie pracowników placówki w przypadku podejrzenia dostępu mało letnich do  treści szkodliwych, niepożądanych i nielegalnych 

Podstawy prawne uruchomienia procedury 

Kodeks karny, art. 200 § 1–5 kk, art. 200a kk, art. 200b kk, art. 202 

§ 1-4b, art. 256 kk, art. 257. 

Statut Trójmiejskiego Instytutu Psychoterapii i Rozwoju

Rodzaj zagrożenia objętego procedurą 

Zagrożenie łatwym dostępem do treści szkodliwych, niedozwolonych, nielegalnych i  niebezpiecznych dla zdrowia (pornografia, treści obrazujące przemoc, promujące działania  szkodliwe dla zdrowia i życia małoletnich, popularyzujące ideologię faszystowską i  działalność niezgodną z prawem, nawołujące do samookaleczeń i samobójstw, korzystania z  narkotyków; niebezpieczeństwo werbunku dzieci i młodzieży do organizacji nielegalnych i  terrorystycznych). 

55 

Telefony/kontakty alarmowe krajowe 

Zgłaszanie nielegalnych treści: www.dyzurnet.pl, numer alarmowy 112, policja 997 

1. Ujawnienie przypadku podejrzenia dostępu małoletniego do treści szkodliwych,  niepożądanych i nielegalnych: 

1) osobami, które mogą zgłosić podejrzenie lub zaistnienie dostępu do treści  szkodliwych, niepożądanych i nielegalnych mogą być: 

a) poszkodowany małoletni, 

b) jego rodzice (opiekunowie), 

c) inni małoletni, 

d) świadkowie zdarzenia, 

e) pracownicy. 

2. Ustalenie okoliczności zdarzenia: 

1) małoletni – ofiara lub świadek cyberprzemocy informuje pracownika placówki  lub dyrektora o wystąpieniu takiego zjawiska; 

2) pracownik placówki i dyrektor dokonują analizy zdarzenia i planują dalsze  postępowanie; 

3) w miarę możliwości pracownicy KIP-u zabezpieczają dowody i ustalają  tożsamość sprawcy cyberprzemocy. 

3. Zabezpieczenie dowodów 

1) wszelkie dowody powinny zostać zabezpieczone i zarejestrowane przez  rodziców/opiekunów prawnych małoletniego; 

2) należy zanotować datę i czas otrzymania materiału, treść wiadomości oraz, jeśli to  możliwe, dane nadawcy (nazwę użytkownika, adres e- mail, numer telefonu  komórkowego, itp.) lub adres strony www, na której pojawiły się szkodliwe treści  czy profil. 

4. Zidentyfikowanie sprawcy 

1) placówka podejmuje działania mające na celu identyfikację sprawcy; 2) w sytuacji, gdy ustalenie sprawcy nie jest możliwe, należy skontaktować się z  dostawcą usługi w celu usunięcia z sieci kompromitujących lub krzywdzących  materiałów; 

3) w przypadku, gdy zostało złamane prawo, a tożsamości sprawcy nie udało się  ustalić należy bezwzględnie skontaktować się z policją; 

4) w przypadku naruszenia prawa, np. rozpowszechniania materiałów  pornograficznych z udziałem nieletniego lub prób uwiedzenia małoletniego w  wieku do 15 lat przez osobę dorosłą, placówka–w porozumieniu z rodzicami małoletniego– niezwłocznie powiadamia policję.

56 

5. Działania wobec ofiary 

1) ofiara otrzymuje w placówce pomoc psychologiczno-terapeutyczną udzielaną przez  psychologa lub innego specjalistę; 

2) małoletniemu udzielana jest porada, jak ma się zachowywać, aby zapewnić sobie  poczucie bezpieczeństwa: nie utrzymywać kontaktów ze sprawcą, nie kasować  dowodów tj. e-maili, SMS-ów, MMS-ów, zdjęć, filmów. Ważna jest też zmiana  danych kontaktowych np. na komunikatorze, zmiana adresu e - mail, a nawet w  szczególnie trudnych sytuacjach numeru telefonu (robią to rodzice); 

3) podczas rozmowy bardzo ważna jest obserwacja małoletniego i zwrócenie uwagi na  jego pozawerbalne zachowanie (zażenowanie, smutek, poczucie winy); 4) rodzice małoletniego są informowani o zdarzeniu i otrzymują wsparcie ze strony  placówki. 

6. Powiadomienie rodziców sprawcy 

1) rodzice sprawcy są powiadomieni o zdarzeniu, zapoznani z dowodami oraz  poinformowani o dalszym działaniu placówki wobec sprawcy; 

2) na każdym etapie postępowania placówka współpracuje z rodzicami. 

II. Postępowanie pracowników placówki w przypadku naruszenia prywatności  dotyczącego nieodpowiedniego bądź niezgodnego z prawem wykorzystania danych  osobowych lub wizerunku małoletniego 

Podstawy prawne uruchomienia procedury 

Kodeks karny, art. 190a, RODO 30. 

Rodzaj zagrożenia objętego procedurą 

Zagrożenie to polega na naruszeniu prywatności małoletniego poprzez nieodpowiednie lub  niezgodne z prawem wykorzystanie danych osobowych lub wizerunku małoletniego.  Podszywanie się pod inną osobę, wykorzystywanie jej wizerunku lub danych osobowych w  celu wyrządzenia jej szkody osobistej lub majątkowej jest w świetle polskiego prawa  przestępstwem. 

Najczęstszymi formami wyłudzenia lub kradzieży danych jest przejęcie profilu na portalu  społecznościowym w celu dyskredytacji lub naruszenia dobrego wizerunku ofiary (np.  publikacja zdjęć intymnych bądź fotomontażu), szantażowania (w celu uzyskania korzyści  finansowych w zamian za niepublikowanie zdjęć bądź treści naruszających reputację ofiary),  dokonania zakupów i innych transakcji finansowych (np. w sklepach internetowych na koszt  ofiary). 

Często naruszenia prywatności łączy się z cyberprzemocą. 

1. Ujawnienie przypadku niekorzystnego lub niezgodnego z prawem wykorzystania  danych osobowych lub wizerunku małoletniego

57 

1) osobami, które mogą zgłosić podejrzenie lub zaistnienie dostępu do treści  szkodliwych, niepożądanych i nielegalnych mogą być: 

a) poszkodowany małoletni, 

b) jego rodzice/opiekunowie prawni, 

c) inni małoletni, 

d) świadkowie zdarzenia, 

e) pracownicy. 

2. Ustalenie okoliczności zdarzenia: 

1) małoletni, którego dane osobowe lub wizerunek zostały niewłaściwie i niezgodnie  z prawem wykorzystane, informuje pracownika placówki lub dyrektora o  wystąpieniu takiego zdarzenia; 

2) pracownik placówki i dyrektor dokonują analizy zdarzenia i planują dalsze  postępowanie; 

3) w miarę możliwości pracownicy zabezpieczają dowody i ustalają tożsamość  sprawcy naruszenia prywatności osoby fizycznej. 

3. Zabezpieczenie dowodów 

1) wszelkie dowody powinny zostać zabezpieczone i zarejestrowane przez  rodziców/opiekunów prawnych małoletniego; 

2) należy zachować dowód potwierdzający nienależne i niezgodne z prawem  posługiwanie się danymi małoletniego lub jego wizerunkiem, treść wiadomości  oraz, jeśli to możliwe, dane nadawcy (nazwę użytkownika, adres e- mail, numer  telefonu komórkowego lub adres strony www, na której naruszono prywatność  małoletniego). 

4. Zidentyfikowanie sprawcy 

1) w przypadku gdy dowody jasno wskazują na konkretnego sprawcę oraz  potwierdzają, że sprawca zmierza do wyrządzenia ofierze szkody majątkowej lub  osobistej, zabezpiecza się i przekazuje policji. W przypadku, gdy trudno to ustalić,  identyfikacji dokonać powinna policja; 

2) w przypadku znanego sprawcy, który jednak nie działał z powyższych pobudek,  placówka powiadamia szkołę i przekazuje szkole sprawę do dalszego jej  prowadzenia. 

5. Działania wobec ofiary 

1) ofiara otrzymuje w placówce pomoc psychologiczno-terapeutyczną udzielaną  przez psychologa lub innego specjalistę; 

2) małoletniemu udzielana jest porada, jak ma się zachowywać, aby zapewnić sobie  poczucie bezpieczeństwa: nie utrzymywać kontaktów ze sprawcą, nie kasować  dowodów tj. e-maili, SMS-ów, MMS-ów, zdjęć, filmów. Ważna jest też zmiana 

58 

danych kontaktowych np. na komunikatorze, zmiana adresu e - mail, a nawet w  szczególnie trudnych sytuacjach numeru telefonu (robią to rodzice); 

3) podczas rozmowy bardzo ważna jest obserwacja małoletniego i zwrócenie uwagi  na jego pozawerbalne zachowanie (zażenowanie, smutek, poczucie winy); 4) rodzice małoletniego są informowani o zdarzeniu i otrzymują wsparcie ze strony  placówki. 

6. Powiadomienie rodziców sprawcy 

1) rodzice sprawcy są powiadomieni o zdarzeniu, zapoznani z dowodami oraz  poinformowani o dalszym działaniu Instytutu wobec sprawcy; 

2) na każdym etapie postępowania Instytut współpracuje z rodzicami. 7. Działania placówki wobec sprawcy 

1) objęcie sprawcy pomocą psychologiczno-terapeutyczną: praca ze sprawcą  powinna zmierzać w kierunku pomocy w zrozumieniu jego zachowania, w  zmianie postępowania i postawy sprawcy; 

2) jeżeli ujawniony sprawca jest uczniem określonej szkoły, dyrektor placówki  przekazuje do tej szkoły informację o sprawcy i dokonanym przez niego  naruszeniu do postępowania dyscyplinującego. Dalsze działania dyscyplinujące  wobec sprawcy prowadzi szkoła. 

IV. Postępowanie w przypadku nawiązywania przez małoletnich niebezpiecznych  kontaktów w Internecie – uwodzenie, zagrożenie pedofilią 

Podstawy prawne uruchomienia procedury 

Kodeks karny: art. 200, art. 200a § 1 i 2, art. 286 § 1. 

Rodzaj zagrożenia objętego procedurą (opis) 

Zagrożenie obejmuje kontakt osoby dorosłej z małoletnią w celu zainicjowania znajomości  prowadzących do wyłudzenia poufnych informacji, nawiązania kontaktów seksualnych,  skłonienia małoletniego do zachowań niebezpiecznych dla jego zdrowia i życia lub  wyłudzenia własności (np. danych, pieniędzy, cennych przedmiotów rodzinnych). 

Telefony alarmowe krajowe 

Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111, https://116111.pl/ 

Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci: 

800 100 100, https://800100100.pl/ 

Zgłaszanie nielegalnych treści: dyzurnet.pl dyzurnet@dyzurnet.pl, 801 615 005 

1. Ujawnienie przypadku nawiązywania przez małoletnich niebezpiecznych  kontaktów w sieci: uwodzenie, zagrożenie pedofilią 

1) osobami, które mogą zgłosić powyższy przypadek mogą być:

59 

a) poszkodowany małoletni, 

b) jego rodzice/opiekunowie prawni, 

c) inni małoletni (koleżanki, koledzy, przyjaciele). 

2. Ustalenie okoliczności zdarzenia: 

1) osoby, które zgłaszają przypadek niebezpiecznych kontaktów w sieci, informują  pracownika placówki lub dyrektora o wystąpieniu takiego zdarzenia; 

2) pracownik i dyrektor placówki dokonują analizy zdarzenia i planują dalsze  postępowanie; 

3) w miarę możliwości pracownicy placówki zabezpieczają dowody i ustalają tożsamość  sprawcy naruszenia prywatności osoby fizycznej. 

3. Zabezpieczenie dowodów: 

Wszelkie dowody powinny zostać zabezpieczone i zarejestrowane przez rodziców/opiekunów  prawnych małoletniego, np. zapisy rozmów w komunikatorach czy na portalach  społecznościowych, zrzuty ekranowe, zdjęcia, wiadomości e mail i przekazane policji. 

4. Zidentyfikowanie sprawcy 

Ze względu na bezpieczeństwo nie należy podejmować samodzielnych działań w celu  dotarcia do sprawcy, lecz udzielać wszelkiego możliwego wsparcia organom ścigania, m.in. 

zabezpieczyć i przekazać zebrane dowody. Identyfikacja sprawcy wykracza poza  kompetencje i możliwości szkoły w większości przypadków uwodzenia przez Internet. 

5. Działania wobec ofiary 

1) ofiara otrzymuje w placówce pomoc psychologiczno-pedagogiczną udzielaną  przez pedagoga, psychologa lub innego specjalistę; 

2) małoletniemu udzielana jest porada, jak ma się zachowywać, aby zapewnić sobie  poczucie bezpieczeństwa: nie utrzymywać kontaktów ze sprawcą, nie kasować  dowodów tj. e-maili, SMS-ów, MMS-ów, zdjęć, filmów. Ważna jest też zmiana  danych kontaktowych np. na komunikatorze, zmiana adresu e - mail, a nawet w  szczególnie trudnych sytuacjach numeru telefonu (robią to rodzice); 

3) podczas rozmowy bardzo ważna jest obserwacja małoletniego i zwrócenie uwagi  na jego pozawerbalne zachowanie (zażenowanie, smutek, poczucie winy); 4) rodzice małoletniego są informowani o zdarzeniu i otrzymują wsparcie ze strony  placówki. 

Organizacja procesu ochrony małoletnich w Trójmiejskim Instytucie Psychoterapii i  Rozwoju 

1. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki do stosowania standardów oraz sposób dokumentowania tej czynności. 

2. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach podejrzenia  krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich. 

60 

3. Dokumentowanie zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich i  archiwizowanie wytworzonej dokumentacji. 

4. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniemu po ujawnieniu krzywdzenia. 5. Udostępnianie „Standardów ochrony małoletnich” 

6. Zasady przeglądu i aktualizacji standardów. 

1. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki do stosowania standardów oraz dokumentowania tej czynności 

Osobą odpowiedzialną za przygotowanie personelu do stosowania standardów sa  własciciele TIPiR 

Przygotowanie personelu polega na pogłębianiu wiedzy i umiejętności rozpoznawania  krzywdzenia, objawów, identyfikacji ryzyka krzywdzenia i podejmowania, zgodnie z prawem  właściwych działań, a także wiedzy z zakresu odpowiedzialności prawnej w przypadku  zaniechania postępowania w celu ochrony i wsparcia małoletnich. 

Zakres szkoleń ustalany jest na podstawie wyników diagnozy potrzeb pracowników w tym  zakresie. 

Diagnozę potrzeb w zakresie doskonalenia przeprowadza się w terminie do 15 września  każdego roku szkolnego. 

W placówce organizuje się wewnętrzne doskonalenie pracowników. 

Każda forma doskonalenia jest potwierdzona zaświadczeniem o uczestnictwie. Imienne zaświadczenia umieszczane są w teczkach akt osobowych pracowników. 

2. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o podejrzeniu krzywdzenia lub  krzywdzenia małoletnich 

Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o podejrzeniach krzywdzenia lub  krzywdzenia małoletnich w placówce: 

1. Własciciele 

Natalia Chudzikiewicz i Monika Rudnik 

Z sekretariatem Katowickiego Instytutu można kontaktować się: 

kontatk@tipir.pl

W przypadkach zagrożenia życia lub zdrowia małoletniego proszę zostawić zawiadomienie o  przemocy pierwszemu dowolnemu pracownikowi. 

2. Dokumentowanie zdarzeń podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia  małoletnich i archiwizowanie wytworzonej dokumentacji. 

61 

Dla każdego zdarzenia podejrzenia krzywdzenia lub krzywdzenia małoletnich zakładana jest  imienna teczka z nazwiskiem małoletniego. Teczkę zakłada i prowadzi własciciel placówki 

W teczce umieszcza się: 

1. Zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia lub zgłoszenie krzywdzenia – załącznik 1 2. Protokół rozmowy ze zgłaszającym, o ile jest możliwym jego sporządzenie 3. Kwestionariusz oceny ryzyka występowania przemocy – załącznik 3 lub 4 

4. Protokoły i notatki z rozmów z małoletnim i osobom jemu najbliższą lub  niekrzywdzącym rodzicem/opiekunem 

5. Kopię „Niebieskiej Karty – A” 

6. Kopię „Niebieskiej Karty – B”, w przypadku, gdy została wszczęta procedura „Niebieskie Karty” – załącznik 7 

7. Protokoły z rozmów z osobą krzywdzącą – o ile taka będzie przeprowadzana 

8. Korespondencję pomiędzy placówką, sądem rodzinnym, ośrodkiem pomocy  społecznej i innymi 

9. Plan wspierania pokrzywdzonego małoletniego 

10. Ocena efektywności wsparcia 

11. Wykaz telefonów, adresów instytucji świadczących wsparcie ofiarom przemocy 4. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniemu po ujawnieniu krzywdzenia 

Plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu jego krzywdzenia opracowuje zespół specjalistów  zatrudnionych w placówce powołany przez własciciela. W jego skład wchodzą: własciciele,  psycholog. inny specjalista.

Struktura dokumentu „Plan wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia”: ∙ Imię i nazwisko małoletniego 

∙ Imiona i nazwiska członków zespołu sporządzającego plan wsparcia ∙ Diagnoza sytuacji małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia 

∙ Cel wsparcia małoletniego 

∙ Identyfikacja zasobów wewnętrznych placówki oraz źródeł zewnętrznych wsparcia  małoletniego - ofiary krzywdzenia 

∙ Zakres współdziałania placówki z podmiotami zewnętrznymi na rzecz wsparcia  małoletniego 

∙ Zakres, wymiar godzin, okres wsparcia udzielonego małoletniemu 

62 

∙ Formy i metody wsparcia małoletniego 

∙ Ocena efektywności wsparcia udzielonego małoletniemu 

1. Przeprowadzenie diagnozy sytuacji małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia: 

a) charakterystyka doznanej krzywdy (rodzaj doznanej krzywdy, okoliczności doznanej  krzywdy, stopień naruszenia prawa, stopień zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego – w  obszarze zdrowia, życia, rozwoju małoletniego), 

b) analiza dostępnej dokumentacji, np. wyniki rozmów z małoletnim, wyniki obserwacji  małoletniego (zachowanie, wygląd) dokonane przez np. rodziców, nauczycieli, innych  pracowników oraz instytucji wspomagających ochronę 

małoletniego, specjalistów – psychologów, terapeutę, 

c) określenie czynników ryzyka doznanej krzywdy oraz czynników wsparcia małoletniego – ustalenie indywidualnych potrzeb ofiary krzywdzenia w obszarze jej zdrowia/życia, zdrowia  psychicznego, funkcjonowania emocjonalno-społecznego oraz w obszarze prawnym i  socjalnym. 

2. Zdefiniowanie celu oferowanego wsparcia, np.: 

a) udzielanie systematycznej/okresowej pomocy, np. psychologicznej, terapeutycznej,  prawnej, 

b) zapewnienie specjalistycznego wsparcia małoletniemu/jego rodzinie, 

c) wdrożenie działań mających przywrócić równowagę emocjonalną małoletniemu/jego  rodzinie, 

d) wspieranie rodziców/opiekunów prawnych małoletniego w rozwiązywaniu problemów  wychowawczych, 

e) pomoc małoletniemu rozwiązywaniu konfliktów intrapsychicznych, 

f) łagodzenie psychicznych i behawioralnych objawów skrzywdzenia złagodzenie stresu,  lęku małoletniego, 

g) zapewnienie bezpieczeństwa (np. socjalnego, psychicznego, prawnego), h) wzmacnianie poczucia własnej wartości małoletniego, 

i) kształcenie umiejętności radzenia sobie przez małoletniego z brakiem akceptacji  społecznej, izolowaniem, dyskredytowaniem, z trudnymi sytuacjami w środowisku  rodzinnym i społecznym, np. szkolnym. 

3. Identyfikacja zasobów wewnętrznych placówki oraz źródeł zewnętrznych wsparcia  małoletniego - ofiary krzywdzenia, np.:

63 

a) zasoby wewnętrzne placówki: dyrektor, specjaliści zatrudnieni w placówce (psycholog,  inny specjalista), rodzice/opiekunowie prawni małoletniego, 

b) źródła zewnętrzne wsparcia małoletniego pokrzywdzonego, np. sąd rodzinny, kurator  sądowy, policja, specjalistyczna poradnia psychologiczno-pedagogiczna, placówki  doskonalenia nauczycieli, służba zdrowia, MOPS/GOPS; organizacje pozarządowe działające  na rzecz ochrony małoletnich przed krzywdzeniem. 

4. Ustalenie zakresu współdziałania placówki z podmiotami zewnętrznymi na rzecz  wsparcia małoletniego. Pracownicy placówki działają na rzecz wsparcia małoletniego zgodnie  z zakresem swoich obowiązków i uprawnień, współpracując z rodzicami/opiekunami  prawnymi małoletniego. 

5. Ustalenie harmonogramu działań w ramach wsparcia udzielanego małoletniemu. 6. Ustalenie zakresu, wymiaru godzin, okresu wsparcia: 

a) zakres wsparcia wynika ze zdiagnozowanych w różnych obszarach indywidualnych  potrzeb rozwojowych, edukacyjnych oraz psychofizycznych małoletniego – ofiary  krzywdzenia, 

b) wymiar godzin i okres, w jakim będzie udzielane wsparcie zależy od doświadczanych  przez małoletniego skutków krzywdy. 

7. Ustalenie form i metod wsparcia małoletniego: 

Przykładowe formy pracy: 

✔ indywidualna – konsultacje indywidualne; praca indywidualna z małoletnim, w zależności  od rodzaju krzywdy – pomoc prawna, medyczna, socjalna – zgodnie z przyjętymi w placówce  procedurami; indywidualne zajęcia terapeutyczne 

✔ zespołowa: warsztaty rozwojowe, zajęcia grupowe. 

Przykładowe metody wsparcia pokrzywdzonego małoletniego: bezpośrednia rozmowa z  małoletnim prowadzona przez psychologa/innego specjalistę/pracownika placówki; zajęcia  socjoterapeutyczne; zajęcia terapeutyczne, warsztaty rozwojowe, bezpośrednia pomoc  prawna, socjalna małoletniemu i jego rodzinie; pomoc medyczna; analiza dokumentacji  związanej z sytuacją małoletniego. 

5. Udostępnianie „Standardów ochrony małoletnich” 

W Instytucie opracowane zostały dwie wersje dokumentu „Standardów ochrony małoletnich:

64 

Wersja „zupełna”, inaczej kompletna, 

Wersja „skrócona” – przeznaczona dla małoletnich. 

www.tipir.pl 

Ponadto: 

− wersja „zupełna” jest dostępna jest w sekretariacie TIPiR. Wgląd w wersję „zupełną”  mają: wszyscy pracownicy placówki, rodzice, zewnętrzne podmioty uprawnione do  kontroli;

− wersja „skrócona” zawieszona jest na tablicy ogłoszeń. 

6. Zasady przeglądu i aktualizacji dokumentu „Standardy ochrony małoletnich” 

1. Kierownictwo placówki dokonuje oceny poprawności stosowania „Standardów  ochrony małoletnich” na bieżąco, w ramach sprawowanego nadzoru. 

2. W przypadku zmian prawa, wymagającego ich wdrożenia w dokumencie, nowelizacje  są wprowadzane na tych samych zasadach, które obowiązywały przy wdrożeniu dokumentu  do obrotu prawnego w placówce. 

…………………………. 

65 

Reklamacje

Procedura odstąpienia od umowy

Regulamin Kursu całościowego

Regulamin

Polityka prywatności

Tel: 605731704

Tel: 60708058

Adres

Miętowa 3/7

Gdynia, 81-589

(wejście od ulicy Nagietkowej)

Kontakt

kontakt@tipir.pl

Śledź nas

A website created in the WebWave website builder